Oświadczenie posła Ryszarda Galli ws. obchodów 100. rocznicy III Powstania Śląskiego

W sprawie upamiętnienia ofiar konfliktu 1921 roku w swoim oświadczeniu opowiedział się w miniony czwartek poseł Ryszard Galla. Warto zapoznać się z tym wyważonym i pojednawczym głosem:

 Pani Marszałek! Wysoka Izbo!

W tym roku obchodzimy 100. rocznicę III Powstania Śląskiego oraz 100. rocznicę plebiscytu na Górnym Śląsku. Wydarzenia sprzed 100 lat zapisały się na trwałe w historii Europy, a zwłaszcza w historii Polski i Niemiec.

III Powstanie Śląskie do dziś naznaczone jest dramatem niezliczonej liczby rodzin i osób, które brały w nim udział, walcząc zarówno po polskiej jak i po niemieckiej stronie. Była to tragedia dla wszystkich, tragedia, której skutkiem były nie tylko ofiary ludzkie poniesione przez obie strony, ale także głęboki podział, który zakorzenił się w wielu rodzinach zamieszkujących te ziemie.

W czasie obchodów 90. rocznicy III Powstania Śląskiego na Górze Świętej Anny, prezydent RP Bronisław Komorowski powiedział: „nie zapominamy, że dramat tamtego czasu podzielił nie tylko śląskie wioski i miasta, ale także familoki a często i poszczególne śląskie rodziny”, i dalej: „składamy tutaj hołd heroizmowi powstańców, bez których Śląsk nie stałby się częścią Polski, ale szanujemy również wybory tych, którzy stanęli po drugiej stronie zmagań”. Bronisław Komorowski zwrócił także uwagę na to, że naprzeciw powstańców śląskich stanęli także inni Ślązacy, którzy czuli się Niemcami i chcieli, aby Śląsk był nadal częścią państwa niemieckiego. Te słowa boleśnie uwidaczniają, jak trudna, skomplikowana i niejednoznaczna jest historia tych ziem.

Jako poseł reprezentujący w polskim Sejmie mniejszość niemiecką, jestem świadomy tego, że III Powstanie Śląskie jest wydarzeniem bardzo polaryzującym Polaków. Nawet 100 lat później wciąż żywe są emocje tamtych wydarzeń, zwłaszcza wśród osób, których przodkowie brali udział w tym powstaniu lub były rodzinnie powiązane z powstańcami. Jednocześnie, w 100. rocznicę III Powstania Śląskiego, konieczne jest oddanie należnej czci i szacunku wszystkim, którzy w czasie jego trwania zginęli, bez względu na to, czy byli Polakami, czy Niemcami. Trzeba bowiem pamiętać o tym, że Śląsk jest od wieków obszarem mieszania się kultur, historii i języków. Mieszkały tu i wciąż mieszkają osoby, które są obywatelami polskimi, ale mają niemieckie pochodzenie. Tak potoczyły się losy historii. Dla każdej ze stron tego powstania Śląsk był domem. Każda ze stron dążyła do tego, aby był on częścią ich państwa. Stąd walki, stąd wiele ludzkich dramatów.

Bardzo bym sobie życzył, aby tegoroczne uroczystości rocznicowe odbywały się w duchu wzajemnego szacunku i pojednania. Jako członek mniejszości niemieckiej mam w tym zakresie pozytywne doświadczenia. W 2000 roku, jako reprezentanci organizacji mniejszości niemieckiej, wraz z przedstawicielami samorządu województwa opolskiego, po raz pierwszy stanęliśmy na Górze Świętej Anny, by oddać hołd wszystkim ofiarom powstania, w tym ofiarom bitwy o Górę Świętej Anny. Uczyniliśmy tak w duchu wielkiej pokory i wzajemnego szacunku, wspominając heroizm powstańców. Bardzo bym chciał, aby tego typu wydarzenia nie miały incydentalnego charakteru, a stały się pięknym zwyczajem, pielęgnowanym każdego roku.

Jako poseł Mniejszości Niemieckiej pragnę przypomnieć słowa papieża, świętego Jana Pawła II, wypowiedziane przez niego na Górze Świętej Anny w 1983 roku: „Ziemia ta bowiem wciąż potrzebuje wielorakiego pojednania”. Słowa te wciąż są aktualne. Dramat wydarzeń III Powstania Śląskiego jest wciąż obecny w ludzkich sercach, dzieląc wiele rodzin, czy też, patrząc w szerszym wymiarze, społeczność polską i niemiecką. Dlatego też z tej mównicy pragnę oddać hołd wszystkim ofiarom III Powstania Śląskiego, bez względu na ich narodowość. Zarazem chciałbym zaapelować do koleżanek i kolegów posłów: uczcijmy wspólnie pamięć wszystkich ofiar! Uczyńmy tak w duchu ponadpartyjnej współpracy! Dzięki temu Sejm RP również dołoży swoją cegiełkę do tego bardzo ciężkiego i długotrwałego procesu gojenia się głębokich ran.

Tak, ta ziemia potrzebuje wciąż wielorakiego pojednania, i jako poseł Mniejszości Niemieckiej chcę na rzecz takiego pojednania pracować.