9 marca 2022 roku Dietmar Nietan został powołany na Koordynatora Niemiecko-Polskiej Współpracy Międzyspołecznej i Przygranicznej. Tym samym w jego rękach spoczywać będą starania o dalsze zbliżenie obu społeczeństw i realizację wspólnych polsko-niemieckich projektów.

Od lat, a zwłaszcza w ostatnim czasie, pan Nietan szczególnie ściśle współpracuje z mniejszością niemiecką w Polsce. Jako członek SPD, w obliczu zamiaru ograniczenia finansowania języka niemieckiego jako języka mniejszości, już w grudniu minionego roku podkreślił gotowość niemieckiego MSW do dalszego wspierania mniejszości niemieckich: "Zapewniam Pana, że mniejszość niemiecka w Polsce może liczyć na nasze wsparcie" [1]. Również jako przewodniczący Federalnego Związku Towarzystw Niemiecko-Polskich z jednej strony wyraźnie wypowiadał się przeciwko agresywnej polityce Rosji, z drugiej natomiast podkreślał znaczenie demokratycznych wartości wolnej Europy:

Wielkim historycznym obowiązkiem rządów w Berlinie i Warszawie jest skorzystanie z tej szansy już teraz, poprzez znalezienie odwagi po obu stronach, aby skorygować błędną politykę i wzmocnić wolność, demokrację, praworządność i bezpieczeństwo w Europie w UE i poza nią poprzez wspólne działania. [2]

Świadomi tego, jak bardzo angażuje się w relacje polsko-niemieckie, jesteśmy pewni, że jest właściwą osobą na właściwym miejscu.

Czytaj również:
Niemieccy parlamentarzyści w obronie mniejszości niemieckiej w Polsce (3 lutego 2022)

Bardzo się cieszę z mojego nowego zadania, ponieważ relacje z Polską są dla Niemiec bardzo szczególne. Oprócz partnerstwa w UE i NATO charakteryzuje się ono dwustronnymi połączeniami na wielu płaszczyznach: przygranicznymi dojeżdżającymi do pracy i niemiecko-polskimi miastami partnerskimi; Polacy, którzy mieszkają i pracują w całych Niemczech lub firmy, które ściśle ze sobą powiązane są nasze obszary gospodarcze.

W obliczu rosyjskiej agresji Niemcy i Polacy są teraz bardziej niż kiedykolwiek wezwani do uczynienia Europy silną w ścisłym partnerstwie i do obrony naszych wspólnych wartości.

Przede wszystkim jednak to różnorodne powiązania społeczeństwa obywatelskiego i współpraca transgraniczna stanowią mocny i bogaty fundament partnerstwa z Polską. Aby jeszcze bardziej skonsolidować te ważne mosty oraz wzmocnić wzajemne zrozumienie i zaufanie, chciałbym pracować jako koordynator niemiecko-polskiej współpracy międzyspołecznej i transgranicznej [3],

komentował swoją nominację pan Nietan.

Życzymy Panu wszystkiego najlepszego, dużo wytrwałości i sukcesów w nowej funkcji!

Biuro "Koordynatora ds. Polsko-Niemieckiej Współpracy Międzyspołecznej i Granicznej" powstało w 2004 roku w celu dalszego pogłębienia dobrosąsiedzkich i społecznych stosunków między Republiką Federalną Niemiec a Rzeczpospolitą Polską. Wcześniej pełnili to stanowisko prof. Gesine Schwan (2004-2009), była minister stanu Cornelia Pieper (2009-2013) oraz premier Brandenburgii Dietmar Woidke (2014-2022). [4]

Źródła: 
[1] SPD po stronie mniejszości niemieckiej w Polsce (www.vdg.pl, 20 grudnia 2022)
[2]: Wir brauchen eine Deutsch-Polnische Werte- und Interessengemeinschaft zum Schutz der Ukraine (Federalny Związek Towarzystw Polsko-Niemieckich, 5.3.2022)
[3, 4]: Der Koordinator für die deutsch-polnische Zusammenarbeit, Federalne Ministerstwo Spraw Zagranicznych (9.3.2022)

W obliczu dyskryminacji prawnej mniejszości niemieckiej w Polsce, związanej z decyzją o redukcji środków na nauczanie języka ojczystego podjętym w Sejmie RP, Fundacja Stiftung Verbundenheit mit den Deutschen im Ausland oraz Grupa Robocza Mniejszości Niemieckich (AGDM) w Federalistycznej Unii Europejskich Grup Narodowościowych (FUEN) zapraszają do dyskusji online na temat "Redukcja lekcji języka niemieckiego dla mniejszości niemieckiej w Polsce i jej konsekwencje".

Źródło informacji: stiftung-verbundenheit.de

W obliczu zamiaru ograniczenia środków na nauczanie języka mniejszości narodowych i etnicznych wypowiedzieli się przedstawiciele największych partii w niemieckim Bundestagu. Wypowiedzi cytujemy poniżej:

Dietmar Nietan, właściwy sprawozdawca frakcji parlamentarnej SPD: "Przede wszystkim Polska szkodzi sobie"

Fakt, że decyzja Sejmu RP o zmniejszeniu finansowania edukacji mniejszości narodowych w języku ojczystym w Polsce odnosi się wyłącznie do mniejszości niemieckiej, jest ewidentną dyskryminacją. Ta kolejna próba zdobywania punktów w polityce wewnętrznej za pomocą polityki antyniemieckiej szkodzi mniejszości niemieckiej i różnorodności polskiego społeczeństwa. Polityka ta szkodzi stosunkom niemiecko-polskim. Przede wszystkim jednak Polska szkodzi sobie, bo takie nacjonalistyczne manewry walą obuchem w tych, którzy dbają o stosunki polityczne między oboma krajami. Tymi działaniami polski rząd ostatecznie izoluje się w ramach UE.

Przywołane jako uzasadnienie zarzuty, że Niemcy rzekomo nie wspierają nauczania języka polskiego w szkołach i dyskryminują Polaków w Niemczech, są nieuzasadnione. W krajach związkowych podejmowane są starania o dalsze poszerzanie i tak już znacznie powiększonej oferty lekcji języka polskiego.

Fakt, że w 2022 roku w centrum Europy mniejszości narodowe i regionalne stają się zakładnikami interesów politycznych, nie odpowiada naszej idei zjednoczonej Europy.” 

Christoph de Vries, przewodniczący grupy wypędzonych, przesiedleńców i mniejszości niemieckich z grupy parlamentarnej CDU/CSU w niemieckim Bundestagu: "Obciążenie dla stosunków niemiecko-polskich"

Decyzja Sejmu o znacznym ograniczeniu środków finansowych na nauczanie języka niemieckiego w szkołach jest całkowicie nie do przyjęcia i stanowi realne obciążenie dla stosunków polsko-niemieckich. Ubolewamy, że nie wysłuchano pilnych próśb mniejszości niemieckiej i polskiej opozycji o powstrzymanie się od tego kroku. Ten atak na prawa mniejszości narodowych w Polsce dotyczy tylko mniejszości niemieckiej i jest dyskryminacją ukierunkowaną.

Takie postępowanie uważamy za rażące naruszenie Konwencji Ramowej o Ochronie Mniejszości Narodowych oraz Europejskiej Karty Języków Regionalnych i Mniejszościowych, którą Polska ratyfikowała. Dlatego popieramy działania organizacji dachowej mniejszości niemieckiej w Polsce, zamierzające przedstawić tę kwestii przed Radą Europy i podjęcie kroków prawnych. Podczas najbliższej sesji nasza grupa skonsultuje się z decydentami zagranicznymi i europejskimi grupy w celu zainicjowania po stronie niemieckiej konsultacji parlamentarnych. Przyjazne stosunki z Polską są dla nas szczególnie ważne, także ze względu na historyczną odpowiedzialność Niemiec. Dlatego wciąż mamy nadzieję na zmianę kierunku w polskiej polityce i osłabienie nacjonalistycznych odruchów.

Ponadto nasza grupa parlamentarna, zaraz po ustąpieniu fali Omikron, uda się do Polski w celu zorientowania się w konkretnych skutkach cięć dla wszystkich mniejszości. Przy tej okazji mamy również zamiar wyrobić sobie obraz sytuacji mniejszości niemieckiej w Polsce.

Źródła: spdfraktion.de, cducsu.de

W miniony piątek (17. grudnia 2021) Dietmar Nietan (SPD) wystosował w imieniu zarządu federalnego partii SPD pismo skierowane do przewodniczącego Grupy Roboczej Mniejszości Niemieckiej (AGDM), Bernarda Gaidy, zapewniające w swej treści dalszą, aktywną pracę rządu federalnego na rzecz mniejszości niemieckiej. SPD z zaniepokojeniem obserwuje sytuację, w jakiej w chwili obecnej znajduje się mniejszość niemiecka w Polsce. Fragmenty listu w tłumaczeniu na j. polski prezentujemy poniżej; z pełną jego treścią (w j. niemieckim) zapoznać się można TUTAJ.

Szanowny Panie Gaida,

(…) Wsparcie mniejszości niemieckich za granicą pozostaje dla SPD ważną kwestią. Dlatego chciałbym podziękować za cenną pracę Grupy Roboczej Mniejszości Niemieckich (AGDM).

To dla nas oczywiste, że ochrona demokracji, praworządności i wolności w Europie jest podstawą jej zjednoczonej przyszłości. Fundament ten obejmuje szczególnie ochronę i wsparcie mniejszości narodowych w całej Europie. Niestety jednak, ponieważ cały czas nie jest to jeszcze oczywiste, aktywnie opowiadamy się za obroną i dalszym rozwojem ochrony mniejszości na szczeblu europejskim. W tym celu nadal angażujemy się w dwustronną wymianę z odpowiednimi krajami.

W umowie koalicyjnej z Bündnis 90/Die Grünen i FDP wyraźnie opowiedzieliśmy się za inicjatywą obywatelską "Minority SafePack", którą przyszły rząd federalny kierowany przez SPD będzie proaktywnie wspierać i wdrażać w Niemczech.  

Oznacza to również, że rozbudowujemy projekty na rzecz zachowania i rozwoju mniejszości, ich języków i kultury, gdyż nabycie języka niemieckiego jest niezbędne dla zachowania i wzmocnienia kultury i tożsamości mniejszości niemieckich. (...)

Jak państwo wiedzą, Nancy Faeser jest socjaldemokratką i pierwszą kobietą stojącą na czele Federalnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Zarówno dla pani Faeser jak i dla całej SPD kontynuacja pracy na rzecz i razem z mniejszościami niemieckimi ma duże znaczenie. Dlatego też w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych nadal chcemy wspierać mniejszości niemieckie w Europie i poza nią. Obejmuje to również zachowanie stanowiska pełnomocnika rządu federalnego ds. przesiedleńców i mniejszości narodowych.

Na zakończenie pragnę podkreślić, że jesteśmy bardzo zaniepokojeni działaniami niektórych posłów na Sejm RP przeciwko odpowiedniemu wsparciu dla mniejszości niemieckiej w Polsce. Dlatego zapewniam Pana, że mniejszość niemiecka w Polsce może liczyć na nasze wsparcie. 

Z pozdrowieniami
Dietmar Nietan