„Mniejszości potrzebują szerokiej świadomości”

Konferencja poświęcona ochronie mniejszości i praw grup etnicznych w Europie Środkowej i Środkowo-Wschodniej, zorganizowana wspólnie przez Federalną Unię Europejskich Grup Narodowościowych (FUEN) i Niemiecką Fundację Związku Wypędzonych, odbyla się internetowo.

Pierwszego dnia konferencji skupiono się głównie na kwestiach prawnych i ideowych – czym jest mniejszość, jak ją zdefiniować oraz jakie prawa i ulepszenia powinny z tego wynikać? Na początku konferencji dr Fernand de Varennes, specjalny sprawozdawca ONZ ds. mniejszości, przyłączył się do apelu o prewencyjne unikanie konfliktów. Jego zdaniem, większość konfliktów na świecie wynika z napięć wewnątrz poszczególnych państw. Napięcia te powinny być zawczasu identyfikowane, a następnie łagodzone w drodze mediacji. Zdrowa polityka dotycząca mniejszości odgrywa tu główną rolę.

Podobnie wyraził się Gilbert H. Gornig z Uniwersytetu w Marburgu, który zajmuje się tematyką mniejszości przede wszystkim jako specjalista w dziedzinie prawa międzynarodowego. Chodzi mu przy tym przede wszystkim o zdefiniowanie pojęcia „mniejszości” w sensie prawnym. Co to jest mniejszość? A kto nie należy do niej? Według prof. Gorniga np. uchodźcy w Niemczech nie należą do mniejszości w sensie ochrony mniejszości, ponieważ warunkiem wstępnym dla ochrony mniejszości w rozumieniu prawa międzynarodowego jest również historyczna stabilność mniejszości. „W ostatecznym rozrachunku ochrona mniejszości dotyczy mniejszości, które od niepamiętnych czasów przebywały na terytorium danego państwa”. Ekspert prawa międzynarodowego Gornig odradzał również zbyt szerokie traktowanie pojęcia ochrony mniejszości, gdyż wówczas na przykład w Niemczech „szybko by się okazało, że w każdym mieście jest 200 grup mniejszościowych”.