Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej wydał publikację pt. „Górny Śląsk. Atlas dla dzieci”. Korzystając z okazji Wochenblatt.pl, gazeta Niemców w Polsce, wspólnie z DWPN i sponsorem, firmą Smuda Consulting, organizuje konkurs dla dzieci w wieku od 7 do 12 lat.

„Na 22 stronach atlasu na młodych czytelników i ich rodziców czekają wybitne postacie ze świata kultury, nauki i techniki, bohaterowie sag i legend, nieznane bądź zapomniane miejsca, a także charakterystyczne dla regionu budowle, rośliny i zwierzęta czy też pyszne śląskie potrawy” – tak Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej promuje swoją publikację dla dzieci.

Do konkursu zaproszone są dzieci ze wszystkich zakątków Polski. Lecz na czym polega zadanie? Szczegóły na stronie Wochenblatt.pl TUTAJ.

Publikację „Górny Śląsk. Atlas dla dzieci” można nabyć w sklepie internetowym Haus books TUTAJ.

Co dziesięć lat przeprowadzany jest spis powszechny, podczas którego padają nie tylko pytania o poziom wykształcenia, stan majątkowy czy warunki mieszkaniowe, lecz także o przynależność narodową. Mniejszość niemiecka apeluje więc do swoich członków, ale także osób niezrzeszonych, aby nie bali się swojego niemieckiego pochodzenia.

Tegoroczny narodowy spis powszechny ma trwać od początku kwietnia do końca czerwca, choć ze względu na pandemię koronawirusa przedstawiciele Głównego Urzędu Statystycznego zapowiadają możliwość wydłużenia spisu o kolejne sześć miesięcy. Oznacza to, że każdy mieszkaniec Polski będzie miał wystarczająco dużo czasu, aby dokonać tzw. samospisu przez internet i ta forma jest najbardziej reklamowana. Kto nie spisze się sam, otrzyma telefon od rachmistrza, a w ostateczności musi się liczyć z jego osobistą wizytą. Celem jest, aby inaczej niż w spisie poprzednim z 2011 r., kiedy uznano, iż do obliczeń statystycznych wystarczą informacje od części mieszkańców Polski, teraz w spisie wzięli udział wszyscy obywatele.

Dla mniejszości narodowych i etnicznych oznacza to już teraz czas wzmożonej promocji samego spisu oraz tej jego części, w której pytania są o narodowość i język używany w domu. – Powinniśmy się dobrze przygotować jako stowarzyszenia i związki oraz ich struktury, zastanowić się nad tym jako członkowie – apeluje Bernard Gaida, przewodniczący Związku Niemieckich Stowarzyszeń w Polsce, podkreślając zarazem, że w kwestii narodowości często dochodzi do nieporozumień. – Narodowości nie należy bynajmniej utożsamiać z obywatelstwem. To są dwie różne rzeczy! Bo choć jesteśmy obywatelami Polski, to możemy przecież należeć do innego narodu. Jeżeli jednak niespecjalnie się nad tym zastanawiamy, to popełniamy błędy – twierdzi Gaida, zwracając jednocześnie uwagę, że pytania dotyczące obywatelstwa, narodowości oraz przynależności do innej społeczności narodowej, z którą dana osoba czuje się związana, są od siebie jasno oddzielone. O ile bowiem pytanie o obywatelstwo pojawia się stosunkowo wcześnie, to pytania o przynależność narodową oraz język używany w domu padają dopiero później. Nie powinno być zatem nieporozumień, jeśli odróżniamy oba pojęcia.

Tekst: Manuela Leibig
Pełna treść artykułu, ilustracja: wochenblatt.pl
Cała audycja: Schlesien Journal (19 stycznia, 9. lutego 2021). 

Ze Stephanem Rauhutem, przewodniczącym zarządu federalnego Ziomkostwa Ślązaków, o historii i współpracy z mniejszością niemiecką rozmawia Rudolf Urban

Am Dienstag wurde in Breslau der Edith-Stein-Preis verliehen. Jedes Jahr wird der Preis von einem Ehrenausschuss der Breslauer Edith-Stein-Gesellschaft vergeben. In diesem Jahr ging die Auszeichnung unter anderem an Renate Zajączkowska, die langjährige Vorsitzende der Deutschen Sozial-Kulturellen Gesellschaft in Breslau.

Der Breslauer Edith-Stein-Preis wurde in diesem Jahr zum dritten Mal verliehen. Die Auszeichnung wird an Menschen vergeben, die sich besonders darum verdient gemacht haben, das geistige Erbe der Schutzpatronin Europas, der Heiligen Edith Stein, zu verbreiten. Wie in den Jahren zuvor, wurde die Preisverleihung mit einer heiligen Messe in der Erzengel Michael-Kirche in Breslau und einer zweitägigen wissenschaftlichen Konferenz eingeleitet.

Eine reine Frauensache

In diesem Jahr wurde der Edith-Stein-Preis gleich an drei Damen vergeben. Prof. Hanna Barbara Gerl-Falkovitz, die Vizepräsidentin der Edith-Stein-Gesellschaft Deutschland, wurde für die Verbreitung und Förderung des intellektuellen Nachlasses Edith Steins in Europa ausgezeichnet, ebenso für ihr Engagement in der deutschen Edith-Stein-Gesellschaft und ihre Arbeit an der Edith Stein Gesamtausgabe. Die zweite Auszeichnung ging an Prof. Anna Grzegorczyk, die Mitbegründerin des Posener Edith-Stein-Forschungszentrums. Sie wurde geehrt für ihre langjährige Arbeit im Bereich „Leben und Wirken von Edith Stein“ sowie für die Herausgabe der „Wissenschaftlichen Hefte des Edith-Stein-Forschungszentrums“. Die einzige Breslauerin im Bunde war Renate Zajączkowska, die als Mitbegründerin der Edith-Stein-Gesellschaft für ihr langjähriges Engagement zugunsten der Organisation, für ihre Arbeit im Dienste des deutsch-polnischen Dialogs und nicht zuletzt für die Herausgabe des Stadtführers „Edith Stein. Spuren in Breslau“ ausgezeichnet wurde.

W dzisiejszym programie Schlesien Journal, informujemy o projekcie Opolski Senior, pielgrzymce mniejszości narodowych i etnicznych w Opolskiej Katedrze. Do końca czerwca w Konsulacie Niemiec w Opolu można zobaczyć wystawę o Ludwiku von Beethoven.

W pierwszą niedzielę czerwca odbyła się uroczysta Msza św. z okazji 25.lecia pielgrzymowania Mniejszości Narodowych i Etnicznych. W wyniku pandemii uroczystości miały miejsce w Katedrze Opolskiej, a nie jak dotychczas na Górze św. Anny. Msza została odprawiona w trzech językach: polskim, niemieckim i romskim. Mniejszość romską reprezentował Jan Korzeniowski, przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Romów w Rzeczypospolitej Polskiej z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu, natomiast mniejszość niemiecką z województwa opolskiego i śląskiego, Bernard Gaida, przewodniczący Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce oraz przewodniczący Grupy Roboczej Mniejszości Niemieckich przy FUEN (Arbeitsgemeinschaft Deutscher Minderheiten - AGDM in der FUEN). 

Poniżej prezentujemy kazanie bpa Andrzeja Czai.

Nabożni uczestnicy tej świętej liturgii sprawowanej ku czci Trójjedynego Boga, liturgii sprawowanej tu dziś w katedrze opolskiej (w związku z pandemią) jako dziękczynienie Bogu za ćwierć wieku pielgrzymowania Mniejszości Narodowych i Etnicznych na Górę św. Anny i jako dziękczynienie za możliwość ich rozwoju i duchowego wzrostu w rzeczywistości Kościoła w Polsce.

25 lat temu pierwszą pielgrzymkę Mniejszości Narodowych i Etnicznych na Górze św. Anny zorganizował ks. Prałat Wolfgang Globisch, z polecenia Arcybiskupa Alfonsa Nossola. Staraniom organizacyjnym ks. Globischa zawdzięczamy to, że na naszą „Górę ufnej modlitwy”, do sanktuarium św. Anny powróciły pielgrzymki przeżywane na bazie języka niemieckiego, które oprócz przedstawicieli Mniejszości Niemieckiej w Polsce gromadzą także lud Romów, Czechów, Słowaków, Austriaków, pielgrzymów z Niemiec, ostatnio także mieszkańców Ukrainy, a nawet potomków śląskich emigrantów z Teksasu w Stanach Zjednoczonych. Dziękujemy za to Bogu i wszystkim, którzy to Boże dzieło przez te 25 lat realizują!

Pierwsza Pielgrzymka miała miejsce 2 czerwca 1996 r. Odbyła się pod hasłem: „Wierność Chrystusowi i dziedzictwu Ojców”. Głównym celebransem był wtedy ks. Infułat Paweł Pyrchała, a kazanie wygłosił ks. Piotr Tarlinski. Podobnie jak dziś, pielgrzymka zbiegła się z Uroczystością Trójcy Przenajświętszej. Czy to przypadek, czy jakiś bez większego znaczenia zbieg okoliczności? Nasz arcybiskup mówi od lat, że w tym co jawi się jako przypadek trzeba widzieć logikę Boskiej Opatrzności. W tym wypadku można wręcz mówić o Bożym palcu, wskazującym istotną treść, przesłanie.

Bardzo wymowna jest bowiem dzisiejsza liturgia. Przypomina nam, że u podstaw naszej chrześcijańskiej tożsamości jest wiara w jedynego Boga w trzech Osobach. Dlatego słyszymy co roku w prefacji te ważne słowa: „wyznając prawdziwe i wiekuiste Bóstwo, wielbimy odrębność Osób Bożych, jedność w istocie i równość w majestacie”. Uznajemy zatem w Bogu jedność natury i komunię osób, a mając taki wzorzec Boskiego życia, Kościół od samego początku urzeczywistnia katolicką jedność, czyli jedność w pojednanej wielości i różnorodności. Taki model jedności Kościół też preferuje i zaleca w kształtowaniu życia rodzinnego i we wszelkich obszarach rozwoju życia społecznego. Dlatego upomina się o kształtowanie solidnej tożsamości własnej, otwartej jednak na inność, odmienność, zróżnicowanie, gotowej do budowania jedności w formie pojednanej różnorodności. Zadanie nie jest łatwe. Stąd i motto tegorocznej pielgrzymki – zaczerpnięte z drugiego czytania – które wyraża zasadnicze przesłanie i życzenie na ten Srebrny Jubileusz pielgrzymowania Mniejszości na Górę św. Anny: „Bóg miłości i pokoju niech będzie z wami!” (2 Kor 13,11).

Właśnie na Górze św. Anny 21 czerwca 1983 roku św. Jan Paweł II wyraźnie podkreślił, że nasza Ziemia Śląska wciąż potrzebuje wielorakiego pojednania, z Bogiem i między nami. Dziś w sytuacji wielu podziałów, widzimy jeszcze lepiej jak to zadanie jest ciągle aktualne w całej naszej Ojczyźnie i w ogóle w Europie i świecie. Nasz święty Rodak dał nam też wyraźnie do zrozumienia, że warunkiem pojednania, budowania jedności i pokoju jest poszanowanie i ochrona mniejszości narodowych i etnicznych. Wprost mówił o tym w 1989 roku, do wszystkich ludzi dobrej woli, w noworocznym orędziu pt.: Poszanowanie mniejszości warunkiem pokoju. Zapisał bardzo ważne słowa, że Mniejszości Narodowe i Etniczne mają prawo do istnienia oraz do zachowania i rozwijania własnej kultury (pkt. 5 i 7). Dotyczy to w sposób szczególny prawa do własnego szkolnictwa, do mediów, do obchodzenia świąt i upamiętnień, do kultywowania własnych tradycji i zwyczajów, prowadzenia centrów badań naukowych i działań kulturowych. Mniejszościom należy zagwarantować prawa takie, jakie ma większość – nie poszerzone, ale też nie umniejszone.

Obecnie z wielu praw Mniejszości Narodowe i Etniczne już korzystają. Imponująca jest praca członków Mniejszości Niemieckiej w samorządach lokalnych, która służy dobru wszystkich mieszkańców naszej ziemi. Godne uznania są osiągnięcia kulturowe, które przybliża nam zwłaszcza Festiwal Kultury Niemieckiej odbywający się co 3 lata we Wrocławiu. Sięgając po „Wochenblatt” – tygodnik wydawany przez Mniejszość Niemiecką w Polsce – można na bieżąco śledzić owoce pracy i zaangażowania społeczności niemieckiej we własną kulturę, jak i w pojednanie polsko-niemieckie. To samo dotyczy ludu Roma – który w minionych dziesięcioleciach wyraźnie rozbudował swoją aktywność kulturową i edukacyjną. To cieszy i te aktywności trzeba rozwijać, bez obaw. Nie ma w nich bowiem żadnego zagrożenia dla większości; są ubogaceniem naszego wspólnego życia i rozwoju. Mniejszości nie są dla większości zagrożeniem – lecz ubogaceniem. Dlatego „Bóg miłości i pokoju niech będzie ze wszystkimi!”

Oczywiście, mając na względzie piękno komunii i jedności w Bogu, nie możemy się godzić na jakąkolwiek formę dyskryminacji, nienawiści, pogardy, deptania godności i praw człowieka. Nie może być przyzwolenia na poniżanie i marginalizowanie grup społecznych na tle rasowym, etnicznym, narodowym, religijnym lub kulturowym. Wszyscy musimy się wystrzegać nacjonalizmu czy rasizmu w życiu prywatnym i publicznym. Tym bardziej my chrześcijanie!

Bardzo ważną postawą duszpasterską jest rozwaga i szacunek. To dzięki niej są w naszej diecezji regularnie sprawowane w wielu parafiach Msze św. w języku niemieckim – dobrze ukształtowane liturgicznie, przy nie małym udziale wiernych. Zwracam się więc z prośbą do Księży Proboszczów oraz wspólnot parafialnych o kontynuowanie tej opieki pastoralnej nad mniejszościami i przywrócenie jej tam, gdzie została być może zbyt pochopnie zaniechana. Mniejszości zaś zachęcam do ożywienia wewnętrznej dynamiki wiary, do tego, aby swoją tożsamość kulturową łączyły z zaufaniem Trójjedynemu Bogu. Opierajcie swoją przyszłość na Eucharystii i Ewangelii, na tradycji wiary ojców i współpracy z większością, na chrześcijańskiej i kulturowej tożsamości własnej – otwartej na Boga i drugiego człowieka. A „Bóg miłości i pokoju niech będzie z wami wszystkimi!” Amen.

Zdjęcia: dr Rudolf Urban, redaktor naczelny tygodnika Wochenblatt.pl

Już w tą sobotę tj. 08.12.2018r. przyjeżdża do Polski Prof. Dr. Bernd Fabritius który od 11 kwietnia 2018 r. pełni funkcję pełnomocnika rządu RFN ds. mniejszości narodowych i etnicznych oraz wysiedleńców. Celem jego wizyty jest poznanie mniejszości niemieckiej w Polsce.

Bernd-Bernhard Fabritius urodził się 14 maja 1965 r. w mieście Agnetheln. W 1984 r. wraz z rodzicami i rodzeństwem przeprowadził się do Republiki Federalnej Niemiec. Jest niemieckim politykiem należącym do partii CSU zaś z wykształcenia jest prawnikiem i politologiem.

W trakcie swojej wizyty która będzie trwała od 8 do 12 grudnia p. Fabritius odwiedzi przedstawicieli organizacji mniejszości niemieckiej w Legnicy, Wrocławiu, Raciborzu i Opolu gdzie podczas swojego pobytu weźmie udział w konferencji prasowej. Spotka się on również z marszałkiem województwa opolskiego Andrzejem Bułą oraz abpem prof. Alfonsem Nossolem. Na koniec swojej wizyty p. Fabritius odwiedzi Goethe-Institut w Krakowie.

Serdecznie zachęcamy do prenumeraty tygodnika Wochenblatt.pl − dwujęzycznego tygodnika Niemców w Polsce dla Waszego koła DFK.