Zgodnie z rozporządzeniami Ministerstwa Edukacji i Nauki dla mniejszości niemieckiej z dnia 4 i 10 lutego 2022 roku została zmniejszona liczba lekcji języka niemieckiego, prowadzonych jako lekcje języka mniejszości. W połowie lutego w Ministerstwie Edukacji i Nauki odbyła się kontrola poselska, odnosząca się do wprowadzonych rozporządzeń. Podczas dzisiejszej (4 marca 2022) konferencji prasowej w Strzelcach Opolskich inicjatorzy kontroli, pani poseł Krystyna Szumilas oraz poseł Ryszard Galla, skomentowali jej wyniki.

Krystyna Szumilas stwierdziła, że "prace prowadzone były ze złamaniem wszelkich zasad prowadzenia procesu legislacyjnego. Rozporządzenia nie były konsultowane i są sprzeczne z ustawą o językach mniejszości narodowych, naruszają zasady równości i demokracji. To uderzenie w jedną z mniejszości narodowych, niezgodne z prawem międzynarodowym." Posłanka podkreśliła również, w jak trudnej sytuacji nalazły się małe, wiejskie szkoły: "szkoły zastanawiają się nie tylko nad tym, czy będą mogły prowadzić zajęcia języka mniejszości, ale czy w ogóle będą mogły funkcjonować. Zapytaliśmy w Ministerstwie o to, czy zostały policzone skutki społeczne, ilu nauczycieli straci pracę. Ministerstwo szacuje, że to około 500 nauczycieli, którzy od września nie będą mieli pracy w polskiej szkole."

Poseł Galla podkreślił szereg uchybień, jakimi obarczone jest rozporządzenie: "W procesie legislacyjnym przewidziane są również konsultacje; rozporządzenie powinno być konsultowane przede wszystkim z Komisją Wspólną Mniejszości Narodowych i Etnicznych, ale także na obszarze samorządowym: z Komisją Wspólną Rządu i Samorządów."

Krystyna Szumilas:

Chcemy żyć w państwie prawa. Chcemy, by wszyscy obywatele traktowani byli równo; bez względu na to, do jakiej mniejszości należą, czy podobają się, czy nie podobają się rządzącym. Każdy obywatel Polski ma prawo do równego traktowania; państwo i rząd to prawo powinny respektować.

Poseł Galla odniósł się również do słów ministra Przemysława Czarnka, który podczas konferencji prasowej w Opolu w miniony czwartek stwierdził, że poprawka jest inicjatywą poselską:

W momencie, gdy to była jeszcze poprawka poselska, nie uzyskiwała w Komisjach wsparcia. Dopiero na początku grudnia, gdy poprawka stała się poprawką zjednoczonej prawicy, i podpisał ją wicemarszałek Terlecki, uzyskała poparcie rządu i MEiN. Sejm głosuje większością głosów; poseł Czarnek, poseł Piątkowski i poseł Rzymkowski także zagłosowali za obniżeniem tej subwencji. Rząd jest tak samo odpowiedzialny za to, co się stało.

Posłowie złożyli na biurko ministra Czarnka i do Prezesa Rady Ministrów, Mateusza Morawieckiego, wniosek o uchylenie rozporządzenia. "Będziemy śledzić jego losy", zapowiedzieli. 

Czytaj również: 
W końcu się ugnie (Wochenblatt.pl)
Minister Czarnek doprowadzi do zwolnienia pół tysiąca nauczycieli języka niemieckiego (Gazeta Wyborcza Opole)

Program Asystentury Kulturalnej ifa to program wsparcia projektowego dla stowarzyszeń i redakcji mniejszości niemieckiej (DMi) oraz dla młodej kadry z dziedzin mediów i edukacji młodzieży i zarządzania kulturą. Program przyczynia do wspierania rozwoju instytucji mniejszości niemieckiej oraz do praktycznej kwalifikacji młodej kadry.

W okresie od co najmniej trzech do maksymalnie sześciu miesięcy asystent ds. kultury otrzymuje stypendium na realizację konkretnego projektu lub projektu rozwojowego w sektorze kultury, młodzieży lub mediów u organizacji składającej wniosek. W związku z aktualną sytuacją na Ukrainie w tym roku szczególna uwaga zwrócona bęzie na projekty dotyczące współpracy i wsparcia uchodźców z Ukrainy, a tym samym podkreślające rolę mniejszości niemieckiej jako budowniczych mostów. W czasie trwania programu Instytut Stosunków Zagranicznych ifa wspiera instytucję oraz asystenta ofertą kwalifikacyjną i indywidualnym doradztwem.

Zainteresowane stowarzyszenia lub redakcje mniejszości niemieckiej mogą zgłaszać się z wnioskiem o asystenta kulturalnego do dnia 30.04.2022 r.

Więcej informacji w niemieckojęzycznej wersji artykułu oraz TUTAJ.

Źródło: ifa

W dniach 29-30 marca 2022 Zarząd grupy roboczej ds. wypędzonych, przesiedleńców i mniejszości niemieckich działającej w obrębie frakcji CDU/CSU w Bundestagu w Polsce. Celem wizyty były Centrum Kultury i Spotkań im. Josepha von Eichendorffa w Łubowicach, gdzie grupa przekazała dary dla przebywających w Centrum uchodźców z Ukrainy oraz Opole, gdzie delegacja odbyła szereg spotkań: z Marszałkiem Województwa, Andrzejem Bułą, z dyrektorami i nauczycielami szkół, których dotknąć mają skutki wprowadzonego 4 lutego 2022 rozporządzenia MEiN, zmniejszającego zakres nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej z trzech godziny tygodniowo do jednej, oraz z Zarządem Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce. Wizytę kończyła konferencja prasowa w siedzibie ZNSSK w Polsce przy ul. Słowackiego 10 w Opolu.

O skutkach Rozporządzenia na sytuację mniejszości niemieckiej mówił przewodniczący ZNSSK w Polsce, Bernard Gaida: Właśnie teraz, w marcu, w kwietniu - o ile nie zostanie wycofane to rozporządzenie - nastąpi w zasadzie rozmontowanie systemu nauki języka niemieckiego, budowanego 30 lat (...). W konsekwencji z czasem, który teraz upływa, z faktem, że właśnie teraz, w marcu, w kwietniu - o ile nie zostanie wycofane to rozporządzenie - nastąpi w zasadzie rozmontowanie systemu nauki języka niemieckiego, budowanego 30 lat. Poprzez ten fakt, że rozporządzenie, które ma obowiązywać od 1 września, zmusza dyrekcję szkół do opracowania planów nauczania na przyszły rok szkolny już teraz, czyli już teraz około 2/3 nauczycieli języka niemieckiego w Polsce dostanie informację, że nie ma dla nich pracy. Według naszych szacunków może to dotknąć to około 450-500 nauczycieli języka niemieckiego.

Oglądaj również: TVP 3 Opole: Wizyta grupy do spraw mniejszości niemieckich. Dyskusje o języku wciąż emocjonujące

W nawiązaniu do odbytych w środę spotkań, Silke Launert, członkini Bundestagu z ramienia CDU/CSU, mówiła podczas konferencji: Język wyraża tożsamość, jest wyrazem przynależności do danej społeczności, kultury. Dlatego szkoda dla aktualnie uczących się dzieci jak i dla dzieci, które w przyszłości pójdą do szkoły; szkoda ze względu na rodziców. Mniejszość niemiecka stanowi funkcję pomostu pomiędzy naszymi krajami i może przyczynić się do tego, że wszyscy jesteśmy wspólnie przyczynić się do życia we wspólnej Europie. Spotkaliśmy nauczycielki języka niemieckiego, które obawiały się, że w związku z nowym rozporządzeniem będą musiały szukać nowego zawodu. To będzie miało także dalekosiężne konsekwencje, dlatego że język niemiecki ponownie zacznie zanikać w szeregach mniejszości niemieckiej, co odbije się na jej tożsamości.

W odpowiedzi na pytanie o możliwe kroki, które w tej kwestii podjąć by miał niemiecki Bundestag, wypowiedział się Sven Oole, przewodniczący grupy roboczej: Nasza frakcja jest największą opozycyjną w niemieckim Bundestagu. Wnioski z tej podróży przedyskutujemy w naszej frakcji, zarówno z tymi posłankami i posłami, którzy odpowiadają za politykę wewnętrzną jak i zagraniczną. Planujemy skierować małą interpelację pod adresem Rządu Federalnego i przeprowadzić w Bundestagu, na mocy małej rezolucji, szerzej zakrojoną debatę.

Czytaj również: Gazeta prawna: Mniej języka niemieckiego dla mniejszości w szkołach. MEiN: Wykonujemy tylko dyspozycję ustawodawcy

W reakcji na wprowadzone 4 lutego br. Rozporządzenie ZNSSK w Polsce zwróciło się do szeregu instytucji z nadzieją na interwencję; pisma w tej sprawie zostały wysłane m.in. do Premiera; stanowisko ZNSSK poparł również Rzecznik Praw Obywatelskich, i szereg instytucji; ekspertyzy opublikowali niezależni naukowcy; rozporządzenie jak dotychczas pozostaje w mocy. Z wizytą delegacji Związek wiąże nadzieję na wycofanie się Ministra Edukacji i nauki do wycofania się z godzącego w mniejszość niemiecką Rozporządzenia MEiN z dnia 4 lutego 2022.

Jednym z głównych tematów wizyty posłów do Bundestagu z grupy ds. wypędzonych, przesiedleńców i mniejszości niemieckiej frakcji CDU/CSU była kwestia języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej; w programie wizyty były też jeszcze inne, równie ważne spotkania w Opolu i w woj. Śląskim. Więcej: Politycy chadecji u mniejszości (Wochenblatt.pl)

Polecamy również wywiad z panią Silke Launert (frakcja CDU/CSU w Bundestagu); wywiad w j. niemieckim: 

Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej ogłasza II edycję konkursu dla miłośników historii lokalnej.

Historia bardzo często bywa nazywana nauczycielką życia. To dzięki niej dowiadujemy się o dziejach naszych przodków, uczymy się tego co było kiedyś, a w konsekwencji wyciągamy wnioski i postępujemy inaczej. Dom Współpracy Polsko Niemieckiej w ramach projektu Archiwum Historii Mówionej pragnie po raz kolejny ocalić od zapomnienia ciekawe, nietuzinkowe dzieje miejscowości a także losy ludzkie.

Szczegółowe informacje znajdują się w regulaminie. Zgłoszenia wraz z opisem wybranego miejsca, obiektu etc. należy przesłać na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. do dnia 26.05.2022 r.
Zachęcamy do udziału w konkursie a także do poszerzenia wiedzy nt. własnych korzeni, dziejów swojej miejscowości. Najciekawsze prace będą wydrukowane w formie dwujęzycznych broszur!

Regulamin konkursu i formularz zgłoszeniowy do pobrania poniżej. 
Źródło: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej.