aaa

Organizowanie nauki języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej oraz języka regionalnego regulują przepisy rozporządzenia MinistraEdukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobuwykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadańumożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etniczneji językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych orazspołeczności posługującej się językiem regionalnym (Dz. U. Nr 214, poz. 1579, z późn. zm.).

 

Warunkiem organizowania zajęć przedszkolnych prowadzonych w języku mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub w języku regionalnym jest  podobnie jak w przypadku nauczania szkolnego - złożenie przez rodziców, na zasadzie dobrowolności, odpowiedniego wniosku do dyrektora przedszkola (§ 2 przywołanego rozporządzenia).

 

W zależności od liczby zgłoszeń, zajęcia w języku mniejszości mogą być organizowane w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych lub zespołach międzyprzedszkolnych. Do utworzenia oddziału przedszkolnego wymagane jest zgłoszenie co najmniej 7 dzieci.

 

Podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej (etnicznej) i kulturowej dzieci należących do mniejszości dokonuje się w trakcie realizacji programu wychowania przedszkolnego uwzględniającego podstawę programową wychowania przedszkolnego, bez wprowadzania dodatkowych zajęć, a jedynie przezprowadzenie nauczania i wychowania w dwóch językach. Proporcje między czasem nauczania i wychowania prowadzonego w języku mniejszości i w języku polskim zależą od wyboru modelu organizacyjnego (§ 3 rozporządzenia). Możliwe jest:

 

1. zorganizowanie nauczania i wychowania przedszkolnego w języku mniejszości - wówczas dla dzieci spełniających obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego w przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych należy część zajęć w wymiarze 4 godzin (zegarowych) tygodniowo prowadzić w języku polskim,

 

2. prowadzenie nauczania i wychowania przedszkolnego w dwóch językach - w języku polskim i języku mniejszości lub języku regionalnym (w równych proporcjach czasowych) oraz

 

3. prowadzenie nauczania i wychowania przedszkolnego w języku polskim, przy czym część zajęć w wymiarze 4 godzin (zegarowych) tygodniowo prowadzona jest w języku mniejszości lub regionalnym.

 

Ze względów organizacyjnych wskazane jest, aby nauczanie i wychowanie przedszkolne w grupie dzieci, dla których przedszkole podejmuje zadanie podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej (etnicznej) i językowej, były prowadzone przez nauczyciela dwujęzycznego, który w sposób płynny będzie w stanie przechodzić od zajęć prowadzonych w języku polskim do zajęć prowadzonych w języku mniejszości, z uwzględnieniem stopnia znajomości języka mniejszości wyniesionego przez dziecko z domu rodzinnego.

 

Jeśli z powodu zbyt małej liczby zgłoszeń lub braku odpowiednio przygotowanego nauczyciela nie jest możliwe zorganizowanie w przedszkolu nauczania i wychowania przedszkolnego w języku mniejszości, dyrektor przedszkola przekazuje listę zgłoszonych dzieci organowi prowadzącemu przedszkole, który - uwzględniając miejscowe warunki komunikacyjne - organizuje zespół międzyprzedszkolny. Ta forma organizacyjna (analogiczna

do międzyszkolnych zespołów nauczania języka mniejszości) została wprowadzona z myślą o najmniejszych społecznościach mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, które z powodu małej liczby dzieci nie mają możliwości korzystania z nauki języka mniejszości organizowanego w ramach nauczania i wychowania przedszkolnego w przedszkolu.

 

Liczba dzieci w zespole międzyprzedszkolnym nie może być mniejsza niż 3 i większa niż 20. Wymiar zajęć w języku mniejszości lub języku regionalnym w zespole międzyprzedszkolnym wynosi 3 godziny (zegarowe) tygodniowo.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

2. Istnieją przedszkola, w których co prawda zorganizowano na wniosek rodziców zajęcia w języku mniejszości, jednak zamiast minimalnych 4 godzin zegarowych tygodniowo prowadzi się zajęcia skrócone w wymiarze 4x30 minut, a nawet jeszcze krótsze, zapominając, że zajęcia w języku mniejszości to nie tylko zajęcia dydaktyczne, ale także i wszystko, co normalnie odbywa się w przedszkolu, czyli 1/5 czasu ~ swobodna zabawa, 1/5 czasu - pobyt na powietrzu; 1/5 czasu - zajęcia dydaktyczne, 2/5 czasu – czynności opiekuńcze.

 

Przepis § 3 ust. 1 pkt 3 przywołanego rozporządzenia stanowi, że w przedszkolach lub oddziałach przedszkolnych, w których wychowanie i nauczanie jest prowadzone w języku polskim, czas przeznaczony na prowadzenie zajęć w języku mniejszości wynosi cztery godziny tygodniowo (w rozumieniu godzin zegarowych).

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

 

 3. Czy w oddziale przedszkolnym, w grupie 3-4 latków, w której więcej niż 7 rodziców złożyło wnioski o prowadzenie zajęć w języku mniejszości, dyrektor ma obowiązek zorganizować osobne zajęcia (4x60 min.), czy też może połączyć te maluchy z grupą 5-6 latków, ale co w przypadku, kiedy po połączeniu grup liczba przekracza 25 osób?

 

Dyrektor przedszkola może łączyć w grupie dzieci 3-4 letnie z dziećmi 5-6 letnimi, jeśli przemawia za tym poziom rozwoju i umiejętności dzieci. Grupa łączona nie powinna jednak przekroczyć 25 dzieci.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

 

4. Zgodnie z § 2.1.3. rozp. z dnia 14 listopada 2007 r. wniosek o objęcie ucznia nauką języka mniejszości dotyczy odpowiednio całego okresu, na który dziecko jest przyjmowane do przedszkola oraz okres całego okresu nauki ucznia w szkole. Czy uczeń ma prawo zrezygnować z nauki j. mniejszości w czasie trwania danego etapu edukacyjnego?

Przywołany zapis należy rozumieć w ten sposób, że przedszkole zapewnia prowadzenie zajęć nauczania i wychowania przedszkolnego w języku mniejszości przez cały okres, na który dziecko jest przyjmowane do przedszkola, a szkoła zapewnia naukę języka mniejszości przez cały okres nauki ucznia w danej szkole. Oznacza to również, że rodzice nie muszą ponawiać składnia wniosku w kolejnych latach pobytu dziecka w przedszkolu i nauki ucznia w danej szkole.

 

Nie oznacza to jednak, że rodzice, którzy składają wspomniany wniosek na zasadzie dobrowolności, nie mają prawa - z przyczyn sobie wiadomych - do zmiany swojej decyzji i wycofania wniosku w dowolnym czasie.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

5. Czy w związku z minimalną ilością godzin nauki języka mniejszości na każdym etapie edukacyjnym (290 godzin) należy złożyć deklarację wyłącznie przed rozpoczęciem etapu edukacyjnego, dyskwalifikując tym samym możliwość złożenia deklaracji przed rozpoczęciem drugiej lub trzeciej klasy na danym etapie edukacyjnym? Jeśli istnieje możliwość złożenia deklaracji przed rozpoczęciem drugiej lub trzeciej klasy na danym etapie edukacyjnym, to jak wobec tego należy rozplanować minimalną ilość przeznaczonych godzin na realizację podstawy programowej języka mniejszości do końca trwania etapu edukacyjnego.

 

Liczba godzin przeznaczonych na naukę języka mniejszości zależy nie tylko od etapu edukacyjnego, ale również od sposobu jego nauczania (§ 8a, ust. 1, 2, 3 i 4 przywołanego rozporządzenia). Minimalny wymiar godzin nauki języka mniejszości wynoszący 290 godzin w okresie nauczania właściwym dla danego typu szkoły dotyczy szkół i oddziałów z dodatkową nauką języka mniejszości.

 

Rodzice składają wniosek w sprawie udziału ich dziecka w zajęciach służących

podtrzymywaniu jego tożsamości narodowej i kulturowej przy zgłaszaniu dziecka do szkoły albo w toku nauki w szkole w terminie do 30 kwietnia (§ 2 ust. 2 pkt 2). Rodzice mogą zatem podjąć decyzję o udziale ich dziecka w omawianych zajęciach w kolejnych klasach na danym etapie edukacyjnym.

 

Rozplanowanie liczby godzin przeznaczonych na naukę języka w poszczególnych klasach danego etapu edukacyjnego należy dostosować do uczniów uczestniczących w tych zajęciach od początku etapu edukacyjnego. W przypadku ucznia, który dołączył do tych zajęć w toku nauki, należy - jeśli zachodzi taka potrzeba - podjąć działania wspomagające w celu wyrównania poziomu wiadomości.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

 

6.W szkole podstawowej rodzice podpisują deklaracje uczestnictwa w zajęciach j. niemieckiego jako języka mniejszości narodowej, niestety w naszej szkole nie wszyscy rodzice taką chęć wyrażają. Moje pytanie, co z uczniami, którzy nie uczęszczają na lekcje j. niemieckiego? Czy mogą oni uczestniczyć w tych zajęciach, gdyż język niemiecki wchodzi w siatkę godzin i zdarza się, że nie ma innej możliwości, ponieważ musieliby mieć tzw. okienko, co w szkole podstawowej jest niedopuszczalne.

 

Jeśli rodzice nie złożyli wniosku, należy rozumieć, że nie wyrażają woli, aby ich dzieci uczestniczyły w zajęciach służących podtrzymywaniu ich tożsamości narodowej, językowej i kulturowej.

 

Dyrektor szkoły umieszcza zajęcia z języka mniejszości oraz nauki własnej historii i kultury w szkolnym planie nauczania, kierując się liczbą zgłoszeń oraz uwarunkowaniami kadrowymi i lokalowymi. Jeśli zajęcia z tych przedmiotów zostały umieszczone w środku zajęć szkolnych, a nie na pierwszej lub ostatniej godzinie, szkoła jest zobowiązane zapewnić opiekę lub inne zajęcia wychowawcze uczniom, którzy w tych zajęciach nie uczestniczą analogicznie jak w przypadku innych zajęć edukacyjnych, które stają się obowiązkowe dla ucznia z chwilą złożenia wniosku.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

7. Czy zajęcia języka mniejszościowego musza być ujęte w siatce godzin? W jednej szkole w okolicy zaistniał problem z tym związany. Uczniowie kończą zajęcia po 7 lekcjach i wtedy też autobusy rozwożą ich do domów, a dyrekcja tłumacząc się, że nie ma już gdzie tego j. mniejszościowego upchnąć, organizuje go na godzinie 8. Będąc świadoma tego, iż większość uczniów nie ma zagwarantowanego powrotu do domu po 8 lekcji. Czy organ

prowadzący powinien tym uczniom zapewnić powrót?

 

Zajęcia z języka mniejszości oraz własnej historii i kultury muszą być umieszczone w szkolnym planie nauczania.

 

Uczniowie, którzy uczestniczą w zajęciach z języka mniejszości umieszczonych na ostatniej godzinie w planie na dany dzień, muszą mieć zagwarantowany bezpieczny powrót do domu na ogólnie przyjętych zasadach.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

8. Czy wycofanie deklaracji dotyczącej nauczania języka mniejszości narodowej w szkole może odbyć  się™ w dowolnym czasie, czy też analogicznie z procedurą… jej składania, która określona jest w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r.? Chodzi tutaj o ewentualność wycofania deklaracji w trakcie roku szkolnego –  o to, czy jest ono wiążące dla dyrektora szkoły z dniem założenia, czy skutkuje od następnego roku szkolnego?

Przepisy  nie określają procedury  wycofywania deklaracji rodziców w sprawie udziału ich dziecka w zajęciach z języka mniejszości narodowej lub etnicznej, zatem - biorąc pod uwagę dobrowolność decyzji - można przyjąć, że wycofanie wniosku może nastąpić w dowolnym czasie. 
Przepis §2 ust. 3 stanowiący, że wniosek dotyczy całego okresu nauki ucznia w szkole oznacza, że nie musi on być ponawiany w kolejnych latach nauki (jeśli nie nastąpiła zmiana decyzji).

(Grażyna Płoszajska, Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

9. Czy deklaracja o nauczanie języka mniejszości narodowej jest równoznaczna z deklaracjąo przynależności do mniejszości narodowej?

Organizowanie w szkole zajęć z języka mniejszości oraz jej własnej historii i kultury wynika z konstytucyjnego obowiązku państwa podejmowania działań służących podtrzymywaniu i rozwijaniu poczucia tożsamości językowej i kulturowej osób należących do uznanych w Polsce mniejszości narodowych i etnicznych oraz członków społeczności posługującej się językiem regionalnym. W tym sensie należy przyjąć, że wniosek rodziców o zorganizowanie zajęć służących podtrzymywaniu tożsamości językowej i kulturowej wynika z ich praw konstytucyjnych i jest równoważny z zadeklarowaniem ich tożsamości narodowej lub etnicznej.

W przypadku języka niemieckiego, może on występować w szkole w podwójnym charakterze: jako język obcy, z którego nauki ma prawo korzystać każdy obywatel oraz jako język mniejszości narodowej, służący podtrzymywaniu tożsamości językowej i kulturowej mniejszości niemieckiej w Polsce.

(Grażyna Płoszajska, Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

10. Czym skutkuje złożenie wniosku o nauczanie języka mniejszości narodowej lub etnicznej?

W zmienionym rozporządzeniu wprowadza się przepis § 2 ust. 4, zgodnie z którym zgłoszenie ucznia na naukę języka mniejszości etnicznej lub języka regionalnego jest równoznaczne z zaliczeniem języka do obowiązkowych zajęć edukacyjnych ucznia, a zgłoszenie ucznia na naukę własnej historii i kultury – do dodatkowych zajęć edukacyjnych ucznia.

Do zajęć tych będą miały zastosowanie przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562, z późn. zm.), w szczególności dotyczące takich kwestii, jak umieszczanie ocen z języka oraz własnej historii i kultury na świadectwie szkolnym i wliczania ich do średniej ocen ucznia.

 

Zaliczenie języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej i języka regionalnego do obowiązkowych zajęć edukacyjnych ucznia powoduje, że ocena z tego przedmiotu ma wpływ na promocję ucznia i ukończenie szkoły. Ocena z języka mniejszości i języka regionalnego jest wliczana do średniej ocen ucznia i jest umieszczana na świadectwie w miejscu przeznaczonym na oceny z obowiązkowych zajęć edukacyjnych.

Ocena z przedmiotu „własna historia i kultura”, będącego dla ucznia dodatkowymi zajęciami edukacyjnymi, jest wliczana do średniej ocen ucznia i umieszczana na świadectwie szkolnym w miejscu przeznaczonym na oceny z dodatkowych zajęć edukacyjnych. Ocena ta nie ma wpływu na promocję ucznia i ukończenie przez niego szkoły.

 

(Kuratorium Oświaty w Opolu)

11. Jakie obowiązują terminy składania/wycofywania wniosku?

 

Paragraf 2. rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym (Dz. U. z 2007 r., Nr 214, poz. 1579 z późniejszymi zmianami) wyraźnie precyzuje okres składania wniosków w sprawie nauki języka mniejszości narodowej lub języka regionalnego.

Paragraf ten określa również, że za organizację nauki języka mniejszości narodowej lub języka regionalnego i naukę własnej historii i kultury odpowiedzialny jest dyrektor szkoły lub dyrektor przedszkola (ust.1) na pisemny wniosek rodziców (prawnych opiekunów) ucznia, składany na zasadzie dobrowolności.

Ustęp 2. precyzuje, iż wniosek, o którym mowa w ust. 1, składa się:

1) dyrektorowi przedszkola przy zgłoszeniu dziecka do przedszkola;

2) dyrektorowi szkoły przy zgłoszeniu ucznia do szkoły albo w toku nauki

w szkole w terminie do dnia 30 kwietnia. Wniosek ów dotyczy odpowiednio całego okresu, na który dziecko jest przyjmowane do przedszkola, oraz całego okresu nauki ucznia w szkole (ust.3).

Także w związku z wątpliwościami związanymi z ewentualną możliwością wycofania wcześniej już złożonego wniosku, otrzymaliśmy stanowisko w tej sprawie, Pani Grażyny Płoszajskiej – radcy ministra w MEN. Czytamy w nim, iż: „przepisy nie określają procedury wycofywania deklaracji rodziców w sprawie udziału ich dziecka w zajęciach z języka mniejszości narodowej lub etnicznej, zatem - biorąc pod uwagę dobrowolność decyzji - można przyjąć, że wycofanie wniosku może nastąpić w dowolnym czasie. Przepis §2 ust. 3 stanowiący, że wniosek dotyczy całego okresu nauki ucznia w szkole oznacza, że nie musi on

być ponawiany w kolejnych latach nauki (jeśli nie nastąpiła zmiana decyzji).”

 

(Kuratorium Oświaty w Opolu)

 

 

12. Jaki jest wymiar godzin nauczania języka mniejszości narodowej?

 

W związku z tym, że nowe rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych nie określa już liczby godzin nauczania zajęć, które nie są obowiązkowymi zajęciami edukacyjnymi dla wszystkich uczniów, czyli m.in. nauki mniejszości etnicznej i języka regionalnego, organizowanych na wniosek rodziców - dlatego zachodzi konieczność uregulowania tej kwestii w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym.

 

Kwestie dotyczących godzin przeznaczonych na naukę języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej i języka regionalnego dotychczas uregulowane były w § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych. Uregulowania wymaga również kwestia godzin przeznaczonych na naukę własnej historii i kultury oraz geografii państwa, z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa, która dotychczas uregulowana była w § 2 ust. 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawi ramowych planów nauczania w szkołach publicznych.

 

I tak w przedmiotowym rozporządzeniu wprowadza się nowy przepis § 8a, który określa dla poszczególnych etapów edukacyjnych, w zależności od realizowanego przez szkołę sposobu nauczania języka (jako języka, w którym prowadzone są w szkole zajęcia edukacyjne, jako drugiego równoważnego z polskim języka nauczania lub jako dodatkowego przedmiotu), minimalny wymiar godzin przeznaczonych na naukę języka mniejszości narodowej, języka

mniejszości etnicznej, języka regionalnego oraz własnej historii i kultury.

 

Powyższy przepis wskazuje również tygodniowy wymiar godzin przeznaczonych na naukę języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej, języka regionalnego oraz własnej historii i kultury. Wymiar godzin określony w § 8a będzie obowiązywać począwszy od 1 września 2012 r. odpowiednio w klasach I i IV szkoły podstawowej, w klasie I gimnazjum oraz

w klasie I szkół ponadgimnazjalnych: zasadniczej szkole zawodowej, liceum ogólnokształcącego i technikum. W pozostałych klasach wymienionych szkół, a także w liceum profilowanym, uzupełniającym liceum ogólnokształcącym oraz technikum uzupełniającym, które na mocy ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 205, poz. 1206) będą stopniowo wygaszane, do zakończenia etapu edukacyjnego będą stosowane przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 15, poz. 142, z późn. zm.) w zakresie mniejszości narodowych, etnicznych i regionalnego oraz historii i geografii kraju pochodzenia mniejszości narodowych i dziedzictwa kulturowego mniejszości etnicznych.

 

W zmienionym rozporządzeniu wprowadza się również nowy § 8b, zgodnie z którym szkoła może prowadzić naukę geografii państwa z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa, w wymiarze po 15 godzin na II, III i IV etapie edukacyjnym. Nauka geografii może się odbywać w ramach godzin do dyspozycji dyrektora szkoły przeznaczonych na zajęcia realizujące potrzeby i zainteresowania uczniów, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 2 lit. b w rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych lub godzin, które może przyznać, na wniosek dyrektora szkoły, organ prowadzący szkołę. Powyższy przepis wejdzie w życie analogicznie jak wskazany powyżej przepis § 8a, tj. z dniem 1 września 2012 r. – sukcesywnie do poszczególnych klas.

 

(Kuratorium Oświaty w Opolu)

 

13. Ile jest wymaganych osób/wniosków, aby móc utworzyć oddział z nauczaniem języka mniejszości?

Liczebność oddziałów, w których odbywa się nauczanie języka mniejszości lub języka regionalnego i ich organizację dokładnie precyzują paragrafy od 5-7 rozporządzenia i nie wymagają one większego komentarza.

 

§ 5. Oddziały, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1-3 i § 4 pkt 1-3, są organizowane, jeżeli na naukę języka mniejszości lub języka regionalnego zostanie zgłoszonych:

1) w przedszkolu na poziomie danego oddziału - co najmniej 7 dzieci;

2) w szkole podstawowej i gimnazjum na poziomie danej klasy - co najmniej 7  uczniów;

3) w szkole ponadgimnazjalnej na poziomie danej klasy - co najmniej 14 uczniów

 

§ 6. W przypadku gdy liczba zgłoszonych uczniów jest mniejsza niż określona w § 5 pkt 2 i 3, nauczanie języka mniejszości lub języka regionalnego w szkołach organizuje się w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych, z tym że:

 

1)      grupa międzyoddziałowa, utworzona z uczniów różnych oddziałów na poziomie danej klasy, nie może liczyć mniej niż 7 uczniów w szkole podstawowej i gimnazjum oraz 14 uczniów w szkole ponadgimnazjalnej;

 

2)      grupa międzyklasowa, utworzona z uczniów różnych klas, w której nauczanie odbywa się według organizacji nauczania w klasach łączonych, nie może liczyć mniej niż 3 i więcej niż 14 uczniów.

 

§ 7. W uzasadnionych przypadkach, za zgodą organu prowadzącego przedszkole lub szkołę, liczba uczniów w oddziałach, grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych może być mniejsza niż określona w § 5 i 6.

 

(Kuratorium Oświaty w Opolu)

 

14. Jak zapisać na świadectwie język mniejszości narodowej?

 

 Na świadectwach w miejscach przeznaczonych na wpisy dotyczące nauczania języka mniejszości narodowej niemieckiej, a co za tym idzie nauczania własnej historii i kultury używamy następujących nazw:

·         język mniejszości narodowej - niemiecki,

·         własna historia i kultura mniejszości narodowej niemieckiej.

 

Nazwy uzgodniono z Ministerstwem Edukacji Narodowej.

 

15. Gdzie na świadectwie zapisujemy język mniejszości niemieckiej?

Ocenę z języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej należy umieszczać na świadectwie szkolnym w miejscu przeznaczonym na obowiązkowe zajęcia edukacyjne, na pierwszej pozycji wykropkowanej, w formie zapisu „język mniejszości narodowej – niemiecki”.

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

 

 

16. Kto może uczyć historii i kultury mniejszości narodowej?

Nauczanie własnej historii i kultury mniejszości powinno wspierać i poszerzać przekaz tożsamościowy, z którym uczniowie spotykają się na zajęciach z języka mniejszości narodowej i etnicznej. Z tego względu możliwe jest prowadzenie zajęć z tego przedmiotu przez nauczyciela germanistę jak i nauczyciela historii pod warunkiem spełniania przez nich wymagań określonych przepisami  rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. z 2009r. Nr 50, poz. 400, z późn. zm.).

Powyższe stanowisko uzgodniono z Ministerstwem Edukacji Narodowej.

 

 

 

 1. W niektórych placówkach dzieci przedszkolne korzystające z zajęć w języku mniejszości na podstawie wniosków rodziców są niestety obciążane dodatkowymi zajęciami, gdyż dyrektorzy tych placówek - świadomie bądź nieświadomie - organizują zajęcia służące podtrzymywaniu tożsamości językowej dziecka nie w ramach podstawy programowej wychowania przedszkolnego, ale w godzinach dodatkowych po 13.00, co jest niezgodne z interpretacją MEN z dnia 16.10.2008 r.

 

Organizowanie nauki języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej oraz języka regionalnego regulują przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym (Dz. U. Nr 214, poz. 1579, z późn. zm.).

 

Warunkiem organizowania zajęć przedszkolnych prowadzonych w języku mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub w języku regionalnym jest  podobnie jak w przypadku nauczania szkolnego - złożenie przez rodziców, na zasadzie dobrowolności, odpowiedniego wniosku do dyrektora przedszkola (§ 2 przywołanego rozporządzenia).

 

W zależności od liczby zgłoszeń, zajęcia w języku mniejszości mogą być organizowane w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych lub zespołach międzyprzedszkolnych. Do utworzenia oddziału przedszkolnego wymagane jest zgłoszenie co najmniej 7 dzieci.

 

Podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej (etnicznej) i kulturowej dzieci należących do mniejszości dokonuje się w trakcie realizacji programu wychowania przedszkolnego uwzględniającego podstawę programową wychowania przedszkolnego, bez wprowadzania dodatkowych zajęć, a jedynie przezprowadzenie nauczania i wychowania w dwóch językach. Proporcje między czasem nauczania i wychowania prowadzonego w języku mniejszości i w języku polskim zależą od wyboru modelu organizacyjnego (§ 3 rozporządzenia). Możliwe jest:

 

1. zorganizowanie nauczania i wychowania przedszkolnego w języku mniejszości - wówczas dla dzieci spełniających obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego w przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych należy część zajęć w wymiarze 4 godzin (zegarowych) tygodniowo prowadzić w języku polskim,

 

2. prowadzenie nauczania i wychowania przedszkolnego w dwóch językach - w języku polskim i języku mniejszości lub języku regionalnym (w równych proporcjach czasowych) oraz

 

3. prowadzenie nauczania i wychowania przedszkolnego w języku polskim, przy czym część zajęć w wymiarze 4 godzin (zegarowych) tygodniowo prowadzona jest w języku mniejszości lub regionalnym.

 

Ze względów organizacyjnych wskazane jest, aby nauczanie i wychowanie przedszkolne w grupie dzieci, dla których przedszkole podejmuje zadanie podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej (etnicznej) i językowej, były prowadzone przez nauczyciela dwujęzycznego, który w sposób płynny będzie w stanie przechodzić od zajęć prowadzonych w języku polskim do zajęć prowadzonych w języku mniejszości, z uwzględnieniem stopnia znajomości języka mniejszości wyniesionego przez dziecko z domu rodzinnego.

 

Jeśli z powodu zbyt małej liczby zgłoszeń lub braku odpowiednio przygotowanego nauczyciela nie jest możliwe zorganizowanie w przedszkolu nauczania i wychowania przedszkolnego w języku mniejszości, dyrektor przedszkola przekazuje listę zgłoszonych dzieci organowi prowadzącemu przedszkole, który - uwzględniając miejscowe warunki komunikacyjne - organizuje zespół międzyprzedszkolny. Ta forma organizacyjna (analogiczna

do międzyszkolnych zespołów nauczania języka mniejszości) została wprowadzona z myślą o najmniejszych społecznościach mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, które z powodu małej liczby dzieci nie mają możliwości korzystania z nauki języka mniejszości organizowanego w ramach nauczania i wychowania przedszkolnego w przedszkolu.

 

Liczba dzieci w zespole międzyprzedszkolnym nie może być mniejsza niż 3 i większa niż 20. Wymiar zajęć w języku mniejszości lub języku regionalnym w zespole międzyprzedszkolnym wynosi 3 godziny (zegarowe) tygodniowo.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

2. Istnieją przedszkola, w których co prawda zorganizowano na wniosek rodziców zajęcia w języku mniejszości, jednak zamiast minimalnych 4 godzin zegarowych tygodniowo prowadzi się zajęcia skrócone w wymiarze 4x30 minut, a nawet jeszcze krótsze, zapominając, że zajęcia w języku mniejszości to nie tylko zajęcia dydaktyczne, ale także i wszystko, co normalnie odbywa się w przedszkolu, czyli 1/5 czasu ~ swobodna zabawa, 1/5 czasu - pobyt na powietrzu; 1/5 czasu - zajęcia dydaktyczne, 2/5 czasu – czynności opiekuńcze.

 

Przepis § 3 ust. 1 pkt 3 przywołanego rozporządzenia stanowi, że w przedszkolach lub oddziałach przedszkolnych, w których wychowanie i nauczanie jest prowadzone w języku polskim, czas przeznaczony na prowadzenie zajęć w języku mniejszości wynosi cztery godziny tygodniowo (w rozumieniu godzin zegarowych).

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

 

 3. Czy w oddziale przedszkolnym, w grupie 3-4 latków, w której więcej niż 7 rodziców złożyło wnioski o prowadzenie zajęć w języku mniejszości, dyrektor ma obowiązek zorganizować osobne zajęcia (4x60 min.), czy też może połączyć te maluchy z grupą 5-6 latków, ale co w przypadku, kiedy po połączeniu grup liczba przekracza 25 osób?

 

Dyrektor przedszkola może łączyć w grupie dzieci 3-4 letnie z dziećmi 5-6 letnimi, jeśli przemawia za tym poziom rozwoju i umiejętności dzieci. Grupa łączona nie powinna jednak przekroczyć 25 dzieci.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

 

4. Zgodnie z § 2.1.3. rozp. z dnia 14 listopada 2007 r. wniosek o objęcie ucznia nauką języka mniejszości dotyczy odpowiednio całego okresu, na który dziecko jest przyjmowane do przedszkola oraz okres całego okresu nauki ucznia w szkole. Czy uczeń ma prawo zrezygnować z nauki j. mniejszości w czasie trwania danego etapu edukacyjnego?

Przywołany zapis należy rozumieć w ten sposób, że przedszkole zapewnia prowadzenie zajęć nauczania i wychowania przedszkolnego w języku mniejszości przez cały okres, na który dziecko jest przyjmowane do przedszkola, a szkoła zapewnia naukę języka mniejszości przez cały okres nauki ucznia w danej szkole. Oznacza to również, że rodzice nie muszą ponawiać składnia wniosku w kolejnych latach pobytu dziecka w przedszkolu i nauki ucznia w danej szkole.

 

Nie oznacza to jednak, że rodzice, którzy składają wspomniany wniosek na zasadzie dobrowolności, nie mają prawa - z przyczyn sobie wiadomych - do zmiany swojej decyzji i wycofania wniosku w dowolnym czasie.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

5. Czy w związku z minimalną ilością godzin nauki języka mniejszości na każdym etapie edukacyjnym (290 godzin) należy złożyć deklarację wyłącznie przed rozpoczęciem etapu edukacyjnego, dyskwalifikując tym samym możliwość złożenia deklaracji przed rozpoczęciem drugiej lub trzeciej klasy na danym etapie edukacyjnym? Jeśli istnieje możliwość złożenia deklaracji przed rozpoczęciem drugiej lub trzeciej klasy na danym etapie edukacyjnym, to jak wobec tego należy rozplanować minimalną ilość przeznaczonych godzin na realizację podstawy programowej języka mniejszości do końca trwania etapu edukacyjnego.

 

Liczba godzin przeznaczonych na naukę języka mniejszości zależy nie tylko od etapu edukacyjnego, ale również od sposobu jego nauczania (§ 8a, ust. 1, 2, 3 i 4 przywołanego rozporządzenia). Minimalny wymiar godzin nauki języka mniejszości wynoszący 290 godzin w okresie nauczania właściwym dla danego typu szkoły dotyczy szkół i oddziałów z dodatkową nauką języka mniejszości.

 

Rodzice składają wniosek w sprawie udziału ich dziecka w zajęciach służących

podtrzymywaniu jego tożsamości narodowej i kulturowej przy zgłaszaniu dziecka do szkoły albo w toku nauki w szkole w terminie do 30 kwietnia (§ 2 ust. 2 pkt 2). Rodzice mogą zatem podjąć decyzję o udziale ich dziecka w omawianych zajęciach w kolejnych klasach na danym etapie edukacyjnym.

 

Rozplanowanie liczby godzin przeznaczonych na naukę języka w poszczególnych klasach danego etapu edukacyjnego należy dostosować do uczniów uczestniczących w tych zajęciach od początku etapu edukacyjnego. W przypadku ucznia, który dołączył do tych zajęć w toku nauki, należy - jeśli zachodzi taka potrzeba - podjąć działania wspomagające w celu wyrównania poziomu wiadomości.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

 

6.W szkole podstawowej rodzice podpisują deklaracje uczestnictwa w zajęciach j. niemieckiego jako języka mniejszości narodowej, niestety w naszej szkole nie wszyscy rodzice taką chęć wyrażają. Moje pytanie, co z uczniami, którzy nie uczęszczają na lekcje j. niemieckiego? Czy mogą oni uczestniczyć w tych zajęciach, gdyż język niemiecki wchodzi w siatkę godzin i zdarza się, że nie ma innej możliwości, ponieważ musieliby mieć tzw. okienko, co w szkole podstawowej jest niedopuszczalne.

 

Jeśli rodzice nie złożyli wniosku, należy rozumieć, że nie wyrażają woli, aby ich dzieci uczestniczyły w zajęciach służących podtrzymywaniu ich tożsamości narodowej, językowej i kulturowej.

 

Dyrektor szkoły umieszcza zajęcia z języka mniejszości oraz nauki własnej historii i kultury w szkolnym planie nauczania, kierując się liczbą zgłoszeń oraz uwarunkowaniami kadrowymi i lokalowymi. Jeśli zajęcia z tych przedmiotów zostały umieszczone w środku zajęć szkolnych, a nie na pierwszej lub ostatniej godzinie, szkoła jest zobowiązane zapewnić opiekę lub inne zajęcia wychowawcze uczniom, którzy w tych zajęciach nie uczestniczą analogicznie jak w przypadku innych zajęć edukacyjnych, które stają się obowiązkowe dla ucznia z chwilą złożenia wniosku.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

7. Czy zajęcia języka mniejszościowego musza być ujęte w siatce godzin? W jednej szkole w okolicy zaistniał problem z tym związany. Uczniowie kończą zajęcia po 7 lekcjach i wtedy też autobusy rozwożą ich do domów, a dyrekcja tłumacząc się, że nie ma już gdzie tego j. mniejszościowego upchnąć, organizuje go na godzinie 8. Będąc świadoma tego, iż większość uczniów nie ma zagwarantowanego powrotu do domu po 8 lekcji. Czy organ

prowadzący powinien tym uczniom zapewnić powrót?

 

Zajęcia z języka mniejszości oraz własnej historii i kultury muszą być umieszczone w szkolnym planie nauczania.

 

Uczniowie, którzy uczestniczą w zajęciach z języka mniejszości umieszczonych na ostatniej godzinie w planie na dany dzień, muszą mieć zagwarantowany bezpieczny powrót do domu na ogólnie przyjętych zasadach.

 

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

8. Czy wycofanie deklaracji dotyczącej nauczania języka mniejszości narodowej w szkole może odbyć  się™ w dowolnym czasie, czy też analogicznie z procedurą… jej składania, która określona jest w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r.? Chodzi tutaj o ewentualność wycofania deklaracji w trakcie roku szkolnego –  o to, czy jest ono wiążące dla dyrektora szkoły z dniem założenia, czy skutkuje od następnego roku szkolnego?

Przepisy  nie określają procedury  wycofywania deklaracji rodziców w sprawie udziału ich dziecka w zajęciach z języka mniejszości narodowej lub etnicznej, zatem - biorąc pod uwagę dobrowolność decyzji - można przyjąć, że wycofanie wniosku może nastąpić w dowolnym czasie. 
Przepis §2 ust. 3 stanowiący, że wniosek dotyczy całego okresu nauki ucznia w szkole oznacza, że nie musi on być ponawiany w kolejnych latach nauki (jeśli nie nastąpiła zmiana decyzji).

(Grażyna Płoszajska, Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

9. Czy deklaracja o nauczanie języka mniejszości narodowej jest równoznaczna z deklaracjąo przynależności do mniejszości narodowej?

Organizowanie w szkole zajęć z języka mniejszości oraz jej własnej historii i kultury wynika z konstytucyjnego obowiązku państwa podejmowania działań służących podtrzymywaniu i rozwijaniu poczucia tożsamości językowej i kulturowej osób należących do uznanych w Polsce mniejszości narodowych i etnicznych oraz członków społeczności posługującej się językiem regionalnym. W tym sensie należy przyjąć, że wniosek rodziców o zorganizowanie zajęć służących podtrzymywaniu tożsamości językowej i kulturowej wynika z ich praw konstytucyjnych i jest równoważny z zadeklarowaniem ich tożsamości narodowej lub etnicznej.

W przypadku języka niemieckiego, może on występować w szkole w podwójnym charakterze: jako język obcy, z którego nauki ma prawo korzystać każdy obywatel oraz jako język mniejszości narodowej, służący podtrzymywaniu tożsamości językowej i kulturowej mniejszości niemieckiej w Polsce.

(Grażyna Płoszajska, Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

10. Czym skutkuje złożenie wniosku o nauczanie języka mniejszości narodowej lub etnicznej?

W zmienionym rozporządzeniu wprowadza się przepis § 2 ust. 4, zgodnie z którym zgłoszenie ucznia na naukę języka mniejszości etnicznej lub języka regionalnego jest równoznaczne z zaliczeniem języka do obowiązkowych zajęć edukacyjnych ucznia, a zgłoszenie ucznia na naukę własnej historii i kultury – do dodatkowych zajęć edukacyjnych ucznia.

Do zajęć tych będą miały zastosowanie przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562, z późn. zm.), w szczególności dotyczące takich kwestii, jak umieszczanie ocen z języka oraz własnej historii i kultury na świadectwie szkolnym i wliczania ich do średniej ocen ucznia.

 

Zaliczenie języka mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej i języka regionalnego do obowiązkowych zajęć edukacyjnych ucznia powoduje, że ocena z tego przedmiotu ma wpływ na promocję ucznia i ukończenie szkoły. Ocena z języka mniejszości i języka regionalnego jest wliczana do średniej ocen ucznia i jest umieszczana na świadectwie w miejscu przeznaczonym na oceny z obowiązkowych zajęć edukacyjnych.

Ocena z przedmiotu „własna historia i kultura”, będącego dla ucznia dodatkowymi zajęciami edukacyjnymi, jest wliczana do średniej ocen ucznia i umieszczana na świadectwie szkolnym w miejscu przeznaczonym na oceny z dodatkowych zajęć edukacyjnych. Ocena ta nie ma wpływu na promocję ucznia i ukończenie przez niego szkoły.

 

(Kuratorium Oświaty w Opolu)

11. Jakie obowiązują terminy składania/wycofywania wniosku?

 

Paragraf 2. rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym (Dz. U. z 2007 r., Nr 214, poz. 1579 z późniejszymi zmianami) wyraźnie precyzuje okres składania wniosków w sprawie nauki języka mniejszości narodowej lub języka regionalnego.

Paragraf ten określa również, że za organizację nauki języka mniejszości narodowej lub języka regionalnego i naukę własnej historii i kultury odpowiedzialny jest dyrektor szkoły lub dyrektor przedszkola (ust.1) na pisemny wniosek rodziców (prawnych opiekunów) ucznia, składany na zasadzie dobrowolności.

Ustęp 2. precyzuje, iż wniosek, o którym mowa w ust. 1, składa się:

1) dyrektorowi przedszkola przy zgłoszeniu dziecka do przedszkola;

2) dyrektorowi szkoły przy zgłoszeniu ucznia do szkoły albo w toku nauki

w szkole w terminie do dnia 30 kwietnia. Wniosek ów dotyczy odpowiednio całego okresu, na który dziecko jest przyjmowane do przedszkola, oraz całego okresu nauki ucznia w szkole (ust.3).

Także w związku z wątpliwościami związanymi z ewentualną możliwością wycofania wcześniej już złożonego wniosku, otrzymaliśmy stanowisko w tej sprawie, Pani Grażyny Płoszajskiej – radcy ministra w MEN. Czytamy w nim, iż: „przepisy nie określają procedury wycofywania deklaracji rodziców w sprawie udziału ich dziecka w zajęciach z języka mniejszości narodowej lub etnicznej, zatem - biorąc pod uwagę dobrowolność decyzji - można przyjąć, że wycofanie wniosku może nastąpić w dowolnym czasie. Przepis §2 ust. 3 stanowiący, że wniosek dotyczy całego okresu nauki ucznia w szkole oznacza, że nie musi on

być ponawiany w kolejnych latach nauki (jeśli nie nastąpiła zmiana decyzji).”

 

(Kuratorium Oświaty w Opolu)

 

 

12. Jaki jest wymiar godzin nauczania języka mniejszości narodowej?

 

W związku z tym, że nowe rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych nie określa już liczby godzin nauczania zajęć, które nie są obowiązkowymi zajęciami edukacyjnymi dla wszystkich uczniów, czyli m.in. nauki mniejszości etnicznej i języka regionalnego, organizowanych na wniosek rodziców - dlatego zachodzi konieczność uregulowania tej kwestii w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym.

 

Kwestie dotyczących godzin przeznaczonych na naukę języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej i języka regionalnego dotychczas uregulowane były w § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych. Uregulowania wymaga również kwestia godzin przeznaczonych na naukę własnej historii i kultury oraz geografii państwa, z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa, która dotychczas uregulowana była w § 2 ust. 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawi ramowych planów nauczania w szkołach publicznych.

 

I tak w przedmiotowym rozporządzeniu wprowadza się nowy przepis § 8a, który określa dla poszczególnych etapów edukacyjnych, w zależności od realizowanego przez szkołę sposobu nauczania języka (jako języka, w którym prowadzone są w szkole zajęcia edukacyjne, jako drugiego równoważnego z polskim języka nauczania lub jako dodatkowego przedmiotu), minimalny wymiar godzin przeznaczonych na naukę języka mniejszości narodowej, języka

mniejszości etnicznej, języka regionalnego oraz własnej historii i kultury.

 

Powyższy przepis wskazuje również tygodniowy wymiar godzin przeznaczonych na naukę języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej, języka regionalnego oraz własnej historii i kultury. Wymiar godzin określony w § 8a będzie obowiązywać począwszy od 1 września 2012 r. odpowiednio w klasach I i IV szkoły podstawowej, w klasie I gimnazjum oraz

w klasie I szkół ponadgimnazjalnych: zasadniczej szkole zawodowej, liceum ogólnokształcącego i technikum. W pozostałych klasach wymienionych szkół, a także w liceum profilowanym, uzupełniającym liceum ogólnokształcącym oraz technikum uzupełniającym, które na mocy ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 205, poz. 1206) będą stopniowo wygaszane, do zakończenia etapu edukacyjnego będą stosowane przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 15, poz. 142, z późn. zm.) w zakresie mniejszości narodowych, etnicznych i regionalnego oraz historii i geografii kraju pochodzenia mniejszości narodowych i dziedzictwa kulturowego mniejszości etnicznych.

 

W zmienionym rozporządzeniu wprowadza się również nowy § 8b, zgodnie z którym szkoła może prowadzić naukę geografii państwa z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa, w wymiarze po 15 godzin na II, III i IV etapie edukacyjnym. Nauka geografii może się odbywać w ramach godzin do dyspozycji dyrektora szkoły przeznaczonych na zajęcia realizujące potrzeby i zainteresowania uczniów, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 2 lit. b w rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych lub godzin, które może przyznać, na wniosek dyrektora szkoły, organ prowadzący szkołę. Powyższy przepis wejdzie w życie analogicznie jak wskazany powyżej przepis § 8a, tj. z dniem 1 września 2012 r. – sukcesywnie do poszczególnych klas.

 

(Kuratorium Oświaty w Opolu)

 

13. Ile jest wymaganych osób/wniosków, aby móc utworzyć oddział z nauczaniem języka mniejszości?

Liczebność oddziałów, w których odbywa się nauczanie języka mniejszości lub języka regionalnego i ich organizację dokładnie precyzują paragrafy od 5-7 rozporządzenia i nie wymagają one większego komentarza.

 

§ 5. Oddziały, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1-3 i § 4 pkt 1-3, są organizowane, jeżeli na naukę języka mniejszości lub języka regionalnego zostanie zgłoszonych:

1) w przedszkolu na poziomie danego oddziału - co najmniej 7 dzieci;

2) w szkole podstawowej i gimnazjum na poziomie danej klasy - co najmniej 7  uczniów;

3) w szkole ponadgimnazjalnej na poziomie danej klasy - co najmniej 14 uczniów

 

§ 6. W przypadku gdy liczba zgłoszonych uczniów jest mniejsza niż określona w § 5 pkt 2 i 3, nauczanie języka mniejszości lub języka regionalnego w szkołach organizuje się w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych, z tym że:

 

1)      grupa międzyoddziałowa, utworzona z uczniów różnych oddziałów na poziomie danej klasy, nie może liczyć mniej niż 7 uczniów w szkole podstawowej i gimnazjum oraz 14 uczniów w szkole ponadgimnazjalnej;

 

2)      grupa międzyklasowa, utworzona z uczniów różnych klas, w której nauczanie odbywa się według organizacji nauczania w klasach łączonych, nie może liczyć mniej niż 3 i więcej niż 14 uczniów.

 

§ 7. W uzasadnionych przypadkach, za zgodą organu prowadzącego przedszkole lub szkołę, liczba uczniów w oddziałach, grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych może być mniejsza niż określona w § 5 i 6.

 

(Kuratorium Oświaty w Opolu)

 

14. Jak zapisać na świadectwie język mniejszości narodowej?

 

 Na świadectwach w miejscach przeznaczonych na wpisy dotyczące nauczania języka mniejszości narodowej niemieckiej, a co za tym idzie nauczania własnej historii i kultury używamy następujących nazw:

·         język mniejszości narodowej - niemiecki,

·         własna historia i kultura mniejszości narodowej niemieckiej.

 

Nazwy uzgodniono z Ministerstwem Edukacji Narodowej.

 

15. Gdzie na świadectwie zapisujemy język mniejszości niemieckiej?

Ocenę z języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej należy umieszczać na świadectwie szkolnym w miejscu przeznaczonym na obowiązkowe zajęcia edukacyjne, na pierwszej pozycji wykropkowanej, w formie zapisu „język mniejszości narodowej – niemiecki”.

(Ministerstwo Edukacji Narodowej)

 

 

 

16. Kto może uczyć historii i kultury mniejszości narodowej?

Nauczanie własnej historii i kultury mniejszości powinno wspierać i poszerzać przekaz tożsamościowy, z którym uczniowie spotykają się na zajęciach z języka mniejszości narodowej i etnicznej. Z tego względu możliwe jest prowadzenie zajęć z tego przedmiotu przez nauczyciela germanistę jak i nauczyciela historii pod warunkiem spełniania przez nich wymagań określonych przepisami  rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. z 2009r. Nr 50, poz. 400, z późn. zm.).

Powyższe stanowisko uzgodniono z Ministerstwem Edukacji Narodowej.