21 grudnia miało miejsce posiedzenie plenarne Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Po nim strona mniejszościowa podjęła dwa stanowiska.

Stanowisko strony mniejszościowej Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych w związku z decyzją o podziale dotacji na realizację w 2017 r. zadań mających na celu ochronę, zachowanie i rozwój tożsamości kulturowej mniejszości narodowych i etnicznych oraz zachowanie i rozwój języka regionalnego.

Warszawa, 2 stycznia 2017 r.

 Strona mniejszościowa Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych
i Etnicznych wyraża swoje niezadowolenie i niepokój w związku z informacją na temat sposobu podziału dotacji na realizację w 2017 r. zadań mających na celu ochronę, zachowanie i rozwój tożsamości kulturowej mniejszości narodowych i etnicznych oraz zachowanie
i rozwój języka regionalnego. Informacja ze strony Ministerstwa Spraw Wewnętrznych
i Administracji jaką otrzymaliśmy w dniu 21 grudnia 2016 r. na posiedzeniu plenarnym Komisji Wspólnej o tym, iż dokonano podziału jedynie części sumy jaka jest przewidziana na wspieranie działań mniejszości narodowych i etnicznych w budżecie państwa (ok. 10 mln. złotych), a pozostała kwota ma być przydzielona w trakcie roku 2017 (ok. 5 mln. złotych) jest dla nas nie do zaakceptowania.

Rozumiemy intencje Pana Ministra i Współprzewodniczącego KWRiMNiE, które przedstawił w trakcie posiedzenia plenarnego Komisji Wspólnej. Jako jej członkowie
i reprezentanci poszczególnych mniejszości również jesteśmy za tym, aby dogłębnie przeanalizować dotychczasowy tryb podziału dotacji, ale jednocześnie uważamy, że nie można  zmieniać zasad przyznawania dotacji w trakcie trwania procedury składania wniosków i ich oceny.

Zmiany w procedurze przyznawania dotacji, jak również dezinformacja z jaką się w tym zakresie spotkaliśmy, wywołuje wielki niepokój w środowiskach mniejszościowych funkcjonujących na zasadzie zaangażowania społecznego, dla których często właśnie dotacja z MSWiA stanowi jedyną gwarancję możliwości kontynuowania swej działalności. Stąd też postulujemy weryfikację podjętej w tym zakresie decyzji MSWiA dotyczącej podziału dotacji na 2017 r. i ponowne rozpatrzenie wniosków złożonych przez organizacje mniejszościowe
z uwzględnieniem pełnej kwoty dotacji zabezpieczonej w budżecie Państwa na ten cel.

Jednocześnie zgłaszamy naszą chęć i gotowość do udziału w pracach mających na celu modyfikację sposobu przyznawania dotacji na realizację zadań mających na celu ochronę, zachowanie i rozwój tożsamości kulturowej mniejszości narodowych i etnicznych oraz zachowanie i rozwój języka regionalnego począwszy od roku 2018.

 Zdanie odrębne do powyższego stanowiska zgłosił przedstawiciel mniejszości ormiańskiej.

Rafał Bartek

Współprzewodniczacy Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych,

reprezentujący mniejszości.

Stanowisko strony mniejszościowej Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych w sprawie projektu ustawy: „o zmianie ustawy
o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej”

Warszawa, 2 stycznia 2017 r.

Strona mniejszościowa Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych
i Etnicznych negatywnie opiniuje projekt ustawy o zmianie ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej rozszerza zakres jej obowiązywania.

Dokonane w art. 1 ust. 3 doprecyzowanie pojęcia „inny ustrój totalitarny” poprzez jego rozszerzenie o takie kategorie, jak: militaryzm pruski, rosyjski i niemiecki oraz nacjonalizm ukraiński i litewski, jest w naszej opinii niezgodne z ustaleniami nauki, może też prowadzić do naruszania praw mniejszości narodowych i etnicznych, gwarantowanych
w Konstytucji RP oraz w innych przepisach prawa.

Warto zwrócić uwagę na opinię wybitnego prawnika i politologa prof. Grzegorza Janusza, który wskazuje, iż projekt ustawy „bezzasadnie rozszerza pojęcie ustroju totalitarnego obejmując tym pojęciem formy ustrojowe państwa nie zaliczane do ustrojów totalitarnych, a także włączając w to pojęcie ideologie narodowe, nie stanowiące formy ustrojowej.”

Środowiska mniejszości narodowych i etnicznych niepokoją możliwe skutki wspomnianej nowelizacji, na które zwraca uwagę prof. G. Janusz, stwierdzając, iż: „Realizacja znowelizowanych przepisów, z powodu rozszerzającej i niezgodnej z systematyką ustrojową państw interpretacji „innych ustrojów totalitarnych”, spowodować może, że powstałe lub odrestaurowane po 1990 r. z inicjatywy mniejszości narodowych lub etnicznych upamiętnienia objęte zostaną decyzją wojewody wydaną na podstawie art. 5b ust.1 projektu ustawy. Jednocześnie duża skala interpretacyjna w zakresie rozumienia pojęcia nacjonalizmu oraz rozszerzające zastosowanie określenia militaryzm spowodować może ponowną ocenę zgodności z przepisami znowelizowanej ustawy powstałych legalnie po 1990 r. upamiętnień. Spowoduje to ponowny „konflikt pomnikowy”, który istniał w Polsce
w latach 90. XX wieku i stanowił, zwłaszcza w wymiarze lokalnym, zbędne źródło konfliktów.”

Mając powyższe na uwadze zwracamy się do parlamentarzystów o ponowną analizę projektu ustawy z uwzględnieniem zarówno opinii ekspertów, jak i środowisk mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce.

Zdanie odrębne do powyższego stanowiska zgłosił przedstawiciel mniejszości ormiańskiej.

  Rafał Bartek

Współprzewodniczący Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych,

reprezentujący mniejszości

Foto: skgd.pl

Zapisz

Jako że kwestia odszkodowań dla niemieckich robotników przymusowych wciąż niesie ze sobą wiele pytań, przeprowadziliśmy rozmowę z dr Manfredem Milchlem, odpowiedzialnym za tę sprawę kierownikiem referatu w niemieckim Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Mamy nadzieję, że jego odpowiedzi zachęcą Państwa do składania wniosków, co jest naszym wspólnym życzeniem.

- Jaka liczba wniosków została dotychczas postawiona ogólnie, a jaka przez osoby pochodzące lub zamieszkałe na terenie Polski?

- Do końca listopada wpłynęło już 11 000 wniosków zgodnych z wytycznymi uznania odszkodowań dla Niemieckich Robotników Przymusowych (ADZ) . Spośród ujętych dotychczas wniosków, w 131 przypadkach podano jako kraj urodzenia Polskę. Ponadto 16 wnioskodawców podało Polskę jako aktualne miejsce zamieszkania.

- Ile wniosków zostało dotychczas odrzuconych i z jakich powodów?

- Do końca listopada 2016 roku Bundesverwaltungsamt (BVA) podjęło niewielką liczbę decyzji odmownych. W niemal wszystkich przypadkach powodem odrzucenia wniosku była zasada ostatniego terminu, ujęta w szóstym paragrafie, drugim ustępie i drugim zdaniu wytycznych uznania ADZ. Wnioski te dotyczyły byłych niemieckich robotników przymusowych, którzy zmarli przed 27 listopada 2015 roku. W każdej z decyzji zostało wyjaśnione, że BVA nie kwestionuje tragicznych losów zmarłych, a także w celu uniknięcia nieporozumień bliżej wyjaśniono zasadę ostatniego terminu, ujętą w wytycznych uznania ADZ.

- Dlaczego 27 listopad został wybrany jako ostatni termin?

- Wybór 27 listopada jest świadomą decyzją. Tego dnia Bundestag podjął uchwałę o odszkodowaniach dla byłych niemieckich cywilnych robotników przymusowych. Tą decyzją posłowie oddali cześć szczególnie ciężkim powojennym losom wszystkich byłych niemieckich cywilnych robotników przymusowych. Dla tych którzy przeżyli prawodawca przewidział symboliczne odszkodowanie pieniężne za doznane krzywdy.

- Czy w sytuacji w której wnioskodawca zmarł w czasie opracowywania wniosku, odszkodowanie jest przekazywane jego dziedzicom, czy też istnieje konieczność ponowienia przez nich wniosku?

- Jeżeli wniosek został postawiony po podjęciu decyzji przez Bundestag w dniu 27 listopada 2015 roku, a wnioskodawca następnie zmarł, jego małżonek lub dzieci mogą zgłosić ten fakt pisemnie do BVA. Podstawą do zawnioskowania o przejęcie odszkodowania jest przesłanie notarialnie potwierdzonego świadectwa urodzenia w przypadku dzieci albo świadectwa ślubu w przypadku małżonka, a w każdym wypadku również świadectwa zgonu wnioskodawcy. Dodatkowo wnioskodawca powinien przekazać do BVA swoje dane bankowe (IBAN/BIC).

- Czy wato składać wniosek, jeżeli jedynym dowodem pracy przymusowej jest relacja innej osoby?

- Zachęcam byłych niemieckich robotników przymusowych do składania wniosków także w sytuacji, w której nie posiadają dowodów takich jak poświadczenia, fotografie, dokumenty rentowe itp., które wskazywałyby na ich udział w pracach przymusowych. Każdy wnioskodawca powinien mieć świadomość, że BVA musi dzięki danym z wniosku oraz załączonym dokumentom dojść do przekonania, że praca przymusowa w danym przypadku rzeczywiście miała miejsce. W grę wchodzą tutaj różnorodne możliwości, twierdzenia dotyczące prace przymusowej mogą potwierdzać między innymi pisemne relacje świadków oraz listy. Konieczne jest, by wnioskodawcy podawali jak najwięcej szczegółów dotyczących ich życiorysu, a w szczególności okresu pracy przymusowej. Wystarczająco szczegółowa relacja również może zostać uznana za wiarygodny dowód. Potwierdzenie, czy uwarunkowania spełniają wytyczne uznania ADZ jest możliwe tylko i wyłącznie w konkretnych przypadkach, po uwzględnieniu wszystkich okoliczności.

- Jak długi jest czas opracowywania wniosków?

- Ciężko jest udzielić jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Prosimy o wykazanie zrozumienia, jeżeli opracowywanie z powodu bardzo różnorodnego stopnia udokumentowania poszczególnych wniosków, a także ich wysokiej liczby, zajmie dłuższy czas. Często też nie ma możliwości podjęcia natychmiastowej decyzji dotyczącej danego wniosku , ze względu na fakt, że dokumenty nie zostały dostarczone z wymaganym potwierdzeniem notarialnym. Mogę zapewnić, że BVA postępując zgodnie z interesem będących już często w sędziwym wieku wnioskodawców opracowuje wnioski priorytetowo.

- Czy może nastąpić sytuacja, w której budżet na odszkodowania wyczerpie się przed 31 grudnia 2017 roku i późniejsze wnioski zostaną z tego względu odrzucone?

- Absolutnie nie! Żaden wniosek nie zostanie odrzucony z powodu braku funduszy.

- Gdzie jako osoba pokrzywdzona mogę szukać dalszych informacji?

- BVA udostępnia zainteresowanym informacje na stronie internetowej www.bva.bund.de/zwangsarbeiter. Tam można odnaleźć także numer telefonu oraz inne sposoby na skontaktowanie się z odpowiednim pracownikiem BVA.

Zapisz