Historia - Obecnie

Na Górnym Śląsku szczególnie zapisały się takie osoby jak Johann Kroll, Blasius Hanczuch czy Friedrich Schiekora. Pierwszą oficjalną i publiczną manifestacją mniejszości niemieckiej był udział tysięcy Niemców w słynnej Mszy Św. w Krzyżowej z udziałem Premiera Tadeusza Mazowieckiego i Kanclerza Helmuta Kohla.

Po podpisaniu Polsko-Niemieckiego „Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy” Niemcy w Polsce otrzymali pełne prawa, jako mniejszość narodowa oraz możliwość reprezentowania swojej społeczności w polskim życiu politycznym w tym także w Sejmie.

Na początku lat 90 zaczęły zawiązywać się regionalne oraz samodzielne organizacje Mniejszości Niemieckiej w całej Polsce, z których największe to TSKN na Śląsku Opolskim oraz TSKN w Województwie Śląskim. W 1991 roku niemal wszystkie organizacje niemieckie powołały wspólną, dachową reprezentację – Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce z siedzibą w Opolu. Największe skupiska ludności niemieckiej występują na Górnym Śląsku oraz Warmii i Mazurach.  Organizacje Mniejszości Niemieckiej na terenach swego występowania stały się jednymi z pierwszych kreatorów społeczeństwa obywatelskiego a w opolskiej części Górnego Śląska od pierwszych demokratycznych wyborów współtworzą władze komunalne wielu gmin, powiatów oraz Sejmiku WO.  Poprzez swoją reprezentację w Sejmie RP Mniejszość Niemiecka wydatnie przyczyniła się do stworzenia i po wieloletniej pracy przyjęcia tzw. ustawy mniejszościowej. Głównym celem naszych stowarzyszeń jest kultywowanie niemieckiego dziedzictwa kulturowego, języka, działalność charytatywna. Od początku swej działalności działacze naszych stowarzyszeń starali się o wprowadzenie nauczania języka niemieckiego w szkołach, co na Górnym Śląsku nastąpiło po raz pierwszy od 1945 roku.

Od 2005 kiedy to weszła w życie Ustawa o Mniejszościach Narodowych i Etnicznych mniejszości narodowe mają prawo do tego, aby w gminach, w których jest ponad 20% -owy udział mniejszości narodowej ustawić tablice z dwujęzycznymi nazwami miejscowości oraz wprowadzić język pomocniczy w urzędach. Obecnie już w 25 gminach zamieszkałych przez Niemców zostało wpisanych do rejestru gmin posiadających dwujęzyczne nazwy. W roku 2009 Rzeczpospolita ratyfikowała także Europejską Kartę Języków Regionalnych i Mniejszościowych. Ten dokument jest deklaracja rządu RP, że również język niemiecki, jako język mniejszości narodowej podlega ochronie a państwo zobowiązało się do stworzenia warunków do rozwoju i zapewnienia nauczania w szkołach z niemieckim językiem wykładowym. Szkolnictwo w języku niemieckim pozostaje głównym celem Mniejszości Niemieckiej, który stał się jednym z zasadniczych tematów polsko-niemieckiego Okrągłego Stołu, który spotyka się od 2010 roku.