Artyści mniejszości niemieckiej zachwycili we Wrocławiu

Festiwal zorganizowano z myślą o prezentacji kultury mniejszości niemieckiej w całej Polsce. Organizowany jest co trzy lata, a finansowo wsparło go Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, niemieckie MSZ oraz Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej.  Patronat przejęli szefowie MSZ Polski i Niemiec.

Jeszcze przed festiwalem odbyła się uroczysta msza święta w kościele Najświętszej Marii Panny na Piasku, którą celebrowali Abp Marian Gołębiewski oraz bp Andrzej Czaja.

Festiwal zainaugurowano odśpiewaniem hymnów Polski, Niemiec oraz Europy, następnie przyszła kolej na przemówienia organizatorów oraz zaproszonych gości.

Po trzech latach ponownie spotykamy się we Wrocławiu na naszym największym święcie. Dziękuję Wam za kolejne lata, w których tysiące spośród nas w swym otoczeniu i dla siebie samych kultywowało swą niemiecką i regionalną tradycję siejąc radość, choć czasem też zbierając burze. Tu chcemy to bogactwo kultury zaprezentować wspólnie – mówił przewodniczący ZNSSK Bernard Gaida do kilkutysięcznej publiczności Hali Stulecia. Przewodniczący zacytował słowa Papieża Franciszka, który stwierdził, że dla autochtonów ich Heimat nie jest tylko dobrem gospodarczym, ale darem od Boga i przodków, tak też należy rozumieć troskę Niemców w Polsce o ich śląski, czy mazurski Heimat. Bernard Gaida przywołał także czasy PRL, które były dla Niemców w Polsce wyjątkowo trudne, w tym kontekście szczególnie ważna jest pomoc rządów zarówno Niemiec jak i Polski: Walec socjalistyczny z narodowymi tendencjami obszedł się z nami wyjątkowo brutalnie. Stąd potrzebne jest nam wsparcie zarówno polskiego jak i niemieckiego rządu, ale też my sami musimy mieć wolę obecności języka niemieckiego w szkołach i w domu, korzystania z istniejących możliwości, tworzenia nowych – mówił Gaida.

Mimo dobrych stosunków polsko-niemieckich wiceszef MAiC Stanisław Huskowski podkreślił, iż jest świadom tego, że w kwestiach mniejszości niemieckiej w Polsce jest jeszcze wiele do zrobienia: Wiem, że mimo dobrych stosunków są jeszcze nierozwiązane kwestie, ale zapewniam, że problemy mniejszości niemieckiej są i będą rozwiązywane – mówił Huskowski. Do jednej z tych nierozwiązanych, lecz niezwykle ważnych rzeczy nawiązywał także pełnomocnik rządu RFN ds. mniejszości Hartmut Koschyk: Chcę tutaj z pełnym przekonaniem powiedzieć, że rządowa Strategia Oświaty Mniejszości Niemieckiej w Polsce jest dla nas ważnym elementem w polsko-niemieckim dialogu, a nauka języka niemieckiego to dla rządu Niemiec priorytetowa kwestia, związana z mniejszością niemiecką w Polsce – mówił Koschyk i dodawał – mamy świadomość, że mniejszość niemiecka potrzebuje znaczącego wsparcia w zakresie niemieckojęzycznego szkolnictwa w Polsce. Chcę z tego miejsca jeszcze raz zapewnić jak ważni są dla nas nasi rodacy w Polsce, jak ważni jesteście wy – mówił w imieniu niemieckiego rządu ambasador RFN w Polsce Rolf Nikel. Nikel zapewnił także, że mniejszość niemiecka może nadal liczyć na wsparcie niemieckiego rządu głównie w zakresie kultury.

Częścią główną Festiwalu były jednak występy grup artystycznych. Wszyscy soliści oraz występujące zespoły, wywodzą się z niemieckich stowarzyszeń w całej Polsce, bądź zostali zaangażowani w działalność mniejszości niemieckiej poprzez jej projekty. Artyści wykonywali różne rodzaje muzyki od muzyki chóralnej, popu i jazzu, arii operowych i musicalowych evergreenów, poprzez szlagry, orkiestry dęte, zespoły wokalne i taniec. Przebojem okazały się także śmieszne scenki sytuacyjne w wykonaniu młodych mieszkanek regionu opolskiego – Dominiki Bassek i Miriam Brandt.  Na scenie nie zabrakło znanych i lubianych wykonawców mniejszości niemieckiej takich jak Norbert i Aneta, czy Alina Adamska oraz Artur Garbas, jednak członkowie mniejszości niemieckiej z całej Polski zobaczyli także nowe twarze. W grupie wystąpiły np. uczestniczki szkolenia dla moderatorów TSKN na Śląsku Opolskim – Zuza Herud, Maria Honka, Joanna Kostka, Julia Ledwoch oraz Karolina Trela, towarzyszyła im śląska piosenkarka Andrea Rischka. Po raz pierwszy na Festiwalu Kultury wystąpił także gość reprezentujący mniejszość niemiecką za granicą – dyrektor fundacji Niemców na Słowacji Jan König.

Również o godzinie 16.20 uczestników Festiwalu czekały wielkie emocje. Wtedy bowiem ogłoszono wyniki premierowego konkursu literackiego Związku Niemieckich Stowarzyszeń „Los Niemców w Polsce po 1945”. Jego celem było napisanie pracy literackiej o szeroko pojętym losie Niemców w Polsce po Drugiej Wojnie Światowej. Laureatką trzeciego miejsca w konkursie została Agnieszka Szygendowska z Łodzi z opowiadaniem „Blacha” (Nagroda 500 zł), drugie miejsce zajęła Paula Sauer z opowiadaniem „Vertreibung” (Nagroda 1500 zł). Zdobywca pierwszego miejsca, piszący pod pseudonimem Marcin Wilczur nie pragnąc rozgłosu, zdecydował się zachować anonimowość, a całą nagrodę główną (3000 zł) przekazać na cel charytatywny, na który Związek Niemieckich stowarzyszeń zbierał pieniądze podczas Festiwalu. Zwycięskie opowiadanie pt. „Salomon”, zostanie niebawem opublikowane w ramach „Małej Biblioteki” VdG.

Inną uroczystością towarzyszącą festiwalowi była debata „Niemcy w Polsce w powojennym czterdziestoleciu: Od wysiedleń i odniemczania do legalizacji mniejszości”. O trudnym życiu Niemców w PRL opowiadali poważani naukowcy tacy jak np. prof. Piotr Madajczyk, czy Danuta Berlińska. Szczególną tragedią były w tym czasie szykany związane z nietolerancją narodowościową oraz brakiem możliwości nauczania niemieckiego na Śląsku.

Punktem kulminacyjnym Festiwalu był występ austriackiego piosenkarza i gwiazdy niemieckich szlagierów Andy Borga. Borg, który w Polsce wystąpił po raz drugi, śpiewał swoje znane przeboje takie jak Adios Amor czy Arrivederci Claire, którymi z początku swojej kariery szturmował listy przebojów w całych Niemczech.

Organizatorami Festiwalu Kultury byli Związek Niemieckich Stowarzyszeń oraz Niemieckie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne we Wrocławiu.

Szczególne podziękowania należy skierować w stronę 60 młodych wolontariuszy, którzy w czynie społecznym i bez wynagrodzenia zdecydowali się pomagać przy organizacji Festiwalu.

Kolejny Festiwal Kultury ma odbyć się w roku 2018.